Vai cứng đau là loại bệnh viêm hoặc thoái hóa ở khớp và các cơ quanh khớp vai. Đặc trưng chủ yếu đối với những người bị mạn tính là khớp vai đau nhức, hoạt động bị hạn chế. Thường đau từ vai trái sang phải, ít khi đau cả 2 bên cùng lúc.
Nguyên nhân vai cứng đau có thể do: Vai bị bong gân (trật) nhẹ, bị lạnh hoặc do bao hoạt dịch và các mô mềm quanh khớp vai bị suy thoái và viêm mạn tính. Chỗ vai đau lan rộng (đến cổ và cánh tay) kèm theo những chỗ ấn đau. Ban ngày đau ít, càng về đêm càng đau nhiều, có khi không ngủ được. Sáng sớm thức dậy hơi hoạt động, đau nhức có thể giảm đi. Các động tác cử động của tay bị hạn chế: Khó đưa lên xuống hoặc duỗi ra... Điểm đặc biệt là giai đoạn đầu thì đau nhiều hơn còn giai đoạn sau thì các cơ năng bị rối loạn nhiều hơn.
Huyệt trị đau vai có hiệu quả nhất là huyệt hợp cốc. Nếu vai cứng đau không rõ nguyên nhân chỉ cần kích thích huyệt hợp cốc, có thể đỡ đau mỏi vai ngay, nhưng phải kích thích mạnh, bấm mạnh. Nếu đau vai mạn tính, có thể dùng điếu ngải hơ sẽ có hiệu quả tốt.
Nếu do các bệnh vùng quanh vai đau hoặc là đau, thoái hóa ở đốt sống cổ dẫn đến vai bị cứng, đau, dùng huyệt cảnh đỉnh điểm. Vị trí cảnh đỉnh điểm ở ngay gốc giữa ngón trỏ và ngón giữa. Sau khi chẩn đoán và tìm ra huyệt, dùng điếu thuốc cứu hơ nóng hoặc dùng đầu tăm để kích thích huyệt khoảng 15 lần. Nếu dùng ngón tay thì cần véo hoặc day mạnh.
Lương y Hoàng Duy Tân (nguyên Phó Chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai)
