Ngục Sơn La – nỗi kinh hoàng với bất cứ ai bị giam cầm. Ở trong ngục, tù nhân phải đối phó với đòn roi, sốt rét… Nhưng với những người tù cộng sản, trong “máu có hoa”, và “hoa của máu” ấy chính là tờ báo Suối Reo. Báo được xuất bản trong tù – một chuyện lạ!
Vô luận thế thế nào, các đồng chí không tổ chức vượt ngục thì thôi, đã tổ chức thì phải để tôi tham gia. Tất cả mọi khó khăn nguy hiểm các đồng chí chịu đựng được, tôi cũng có thể chịu đựng được, cùng nữa phải hi sinh giữa đường cũng phải chịu” lời đồng chí Sao Đỏ Nguyễn Lương Bằng nói với chi bộ nhà tù Sơn La.
Cấm vượt ngục” là một chủ trương của chi bộ nhà tù Sơn La đề ra sau cuộc vượt ngục bất thành của 2 người tù chính trị. Thế nhưng, đồng chí Tô Hiệu đã dũng cảm xóa bỏ chủ trương này.
Không chịu chết mòn trong gông cùm, những người tù cộng sản đã đấu tranh ngay trong ngục Sơn La. Phần vì để bảo toàn lực lượng, phần để bảo vệ khí tiết cách mạng, chờ cơ hội vượt ngục.
Trong tài liệu của mật thám Đông Dương lưu trữ tại Cục Lưu trữ tài liệu TW Đảng, Công sứ Xanh Pu Lốp dọa các tù nhân: “Nếu ở Hỏa Lò, các anh lo đối phó với Chính phủ thì lên tới Sơn La các anh phải lo đối phố với sốt rét”. Vì thế, ngục Sơn La được ví như chiếc quan tài mở nắp, chỉ chờ tù nhân tắt thở là đem chôn.
Nhà tù Sơn La do thực dân Pháp xây dựng năm 1908 với diện tích ban đầu là 500m2 và chủ yếu để giam tù thường phạm. Sau này, Pháp đã 2 lần mở rộng diện tích, biến nơi đây thành “địa ngục trần gian”. Thế nhưng, những bí mật từ khi thiết kế, khởi công cho tới lúc đưa vào sử dụng cho đến nay vẫn còn bỏ ngỏ.
Giận chồng vì không được xuống chợ mua thịt bò, người vợ vào rừng tìm đến lá ngón. Bị bố bắt đi chăn trâu, cô con gái cho bố “biết tay” bằng cách ăn lá ngón… Những cái chết lãng xẹt diễn ra chỉ do những nguyên nhân vô cùng nhỏ nhặt.
Thớt nghiến Mộc Châu (Sơn La) đã trở thành “đặc sản làm quà” cho những du khách qua vùng Tây Bắc, và những người làm nghề bán thớt cũng nhờ đó mà ăn nên làm ra. Nhưng ít ai biết rằng, để có được những thớt nghiến bán búa xua khắp cao nguyên kia, là bao nhiêu hecta rừng bị tàn phá.
Nhiều người biết đến “vua Mèo” ở Hà Giang với dòng họ Vương nắm quyền; “vua Tày” ở Lào Cai do dòng họ Hoàng trị vì. Nhưng ít ai biết ở Sơn La có dòng họ Cầm người Thái nhiều đời là thủ lĩnh đứng đầu và được coi như vua.
_270x152.jpg "Bộ khuếch đại thuật toán zero-drift MCP6V51")
