Siêu dự án tổng hợp hạt nhân quốc tế được thử nghiệm vào mùa hè 2021

(khoahocdoisong.vn) - Các nhà nghiên cứu tại Joint European Torus (JET) - lò phản ứng nhiệt hạch tại Trung tâm Năng lượng Nhiệt hạch Culham ở Oxfordshire, Vương quốc Anh, đã bắt đầu tiến hành các thử nghiệm nhiệt hạch liên quan đến tritium, đồng vị phóng xạ của hydro.

Siêu dự án tổng hợp hạt nhân quốc tế được thử nghiệm vào mùa hè 2021 ảnh 1

Thiết bị tokamak kích thước lớn "JT-60" thuộc Viện Nghiên cứu Nhiệt hạch Naka của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Nhật Bản (JAEA) tại Naka, tỉnh Ibaraki, Nhật Bản. Hệ thống nghiên cứu plasma nhiệt hạch JT-60 đạt được đạt nhiệt độ cao nhất thế giới là 520 triệu độ C vào năm 1996.

Siêu dự án tổng hợp hạt nhân quốc tế được thử nghiệm vào mùa hè 2021 ảnh 2

Mô phòng 3D Lò phản ứng tổng hợp nhiệt hạch ITER.

Siêu dự án kỹ thuật và nghiên cứu tổng hợp hạt nhân quốc tế

Trong mùa hè năm 2021, các nhà nghiên cứu của EUROfusion sẽ khởi động JET) – hoạt động thử nghiệm vật lý plasma giới hạn từ tính, một thí nghiệm riêng biệt nhằm mục đích tinh chỉnh những yêu cầu về nhiên liệu và vật liệu của thí nghiệm ITER trước khi bắt đầu.

Joint European Torus là tokamak, một thiết kế lò phản ứng hình bánh rán đã được chuyển đổi thành lò phản ứng quy mô 1/10 của ITER, siêu dự án nghiên cứu tổng hợp hạt nhân lớn nhất thế giới,  được lắp ráp vào tháng 7/2020. ITER sẽ bắt đầu hoạt động sau năm 2025.

ITER là một siêu dự án kỹ thuật và nghiên cứu tổng hợp hạt nhân quốc tế, đây sẽ là thí nghiệm vật lý plasma giam giữ từ trường lớn nhất thế giới, được xây dựng bên cạnh cơ sở Cadarache ở Saint-Paul-lès-Durance, Provence, miền nam nước Pháp.

Mục đích của ITER là chứng minh tính khả thi về mặt khoa học và công nghệ của năng lượng nhiệt hạch để sử dụng vì mục đích hòa bình, thúc đẩy ngành công nghiệp tổng hợp hạt nhân toàn cầu.

Lò phản ứng tổng hợp nhiệt hạch ITER được thiết kế nhằm tạo ra một plasma 500 megawatt (nhiệt) trong khoảng 20 phút, sử dụng 50 megawatt năng lượng đốt nóng được đưa vào tokamak, tạo ra năng lượng nhiệt plasma tăng gấp 10 lần. Tổng điện năng tiêu thụ của lò phản ứng và các cơ sở sẽ nằm trong khoảng từ 110MW lên đến đỉnh 620 MW trong khoảng thời gian 30 giây khi vận hành plasma. Đây là lò phản ứng nghiên cứu.

Theo bài viết trên Futurism, các chuyên gia sẽ sử dụng plasma từ phản ứng hai đồng vị hydro hợp hạch để giải phóng nhiệt.

Trang Nature phân tích, nhiệt lượng trong phản ứng tạo ra khí heli sẽ làm tăng nhiệt độ bên trong lò phản ứng lên 100 triệu độ, gấp vài lần nhiệt độ của lõi mặt trời. Nhiệt lượng tăng thêm sẽ tiếp tục duy trì các phản ứng nhiệt hạch cao hơn nữa.

Mục tiêu ban đầu của JET không quá tham vọng mà chỉ để tìm ra hỗn hợp nhiên liệu phù hợp cho ITER. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ duy trì phản ứng trong ít nhất 5 giây để thu thập tất cả dữ liệu cần thiết về cách tritium hoạt động.

Kiểm soát nhiệt hạch sẽ tạo thành nguồn điện hoàn toàn mới

Sự bắn phá của các neutron, hình thành trong quá trình kết hợp tritium và deuterium sẽ khiến bên trong lò phản ứng có mật độ phóng xạ rất cao, tăng thêm sự phức tạp trong khai thác sử dụng. Con người sẽ không thể vào bên trong ít nhất 18 tháng vì cường độ phóng xạ gây chết người. Điều đó có nghĩa là lò phản ứng phải hoạt động chính xác và hoàn hảo ngay lần đầu tiên.

Đến thời điểm này, công nghệ nhiệt hạch vẫn là nguồn năng lượng rất bí ẩn. Mặc dù trong 10 năm qua, những nỗ lực nghiên cứu khoa học đã khiến tính khả thi trong khai thác tăng lên rất nhiều, nhưng kiểm soát và điều khiển nguồn năng lượng này vẫn chưa thành hiện thực ở quy mô doanh nghiệp và quy mô đa quốc gia.

Nhưng nếu hiện thực hóa được khả năng kiểm soát nhiệt hạch sẽ tạo thành nguồn điện hoàn toàn mới gần như không giới hạn.

Khi JET bắt đầu được khởi động vào mùa hè 2021, các nhà khoa học có thể giải quyết trực tiếp một số vấn đề then chốt để cho phép ITER chạy thử nghiệm bằng phản ứng hydro công suất thấp trong thời hạn 10 năm, bắt đầu từ năm 2025.

Trong thời gian này, các nhà khoa học sẽ theo dõi và giám sát thiết bị đồng thời tìm kiếm một cách tiếp cận đa phương, đa lĩnh vực nhằm giải quyết nhiều vấn đề kỹ thuật. Trang Phys.org cho biết, phát triển các hệ thống Máy học và Mô hình trí tuệ nhân tạo để mở rộng quy mô hệ thống nhiệt hạch là trọng tâm của những nỗ lực này.

Đến năm 2035, khi nhóm nghiên cứ ITER đã thu thập đủ dữ liệu và kiến thức, các nhà khoa học sẽ thay thế nhiên liệu hydro của lò phản ứng bằng deuterium và tritium, 2 nguyên tử đồng vị mạnh hơn nhiều.

Trong trường hợp có được những thành công trong việc kiểm soát nguồn năng lượng nhiệt hạch, sự suy thoái năng lượng thế giới trong giai đoạn hiện nay có thể được thay thế bằng sự thặng dư năng lượng nhiệt hạch trong vòng vài thập kỷ tới.

Theo SciensceTimes
 Chat GPT-5 sắp ra mắt có gì đặc biệt?

Chat GPT-5 sắp ra mắt có gì đặc biệt?

Nhiều nguồn tin cho biết, OpenAI sẽ phát hành thế hệ tiếp theo của mô hình ChatGPT trong vài tháng tới. Đây cũng là sản phẩm quan trọng nhất, giúp công ty này gây tiếng vang, nhận được hàng tỷ USD góp vốn trong hơn một năm qua.
back to top