Chất xơ có mặt ở hầu hết các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, đó cũng là lý do vì sao rau củ, trái cây lại có lợi trong việc duy trì cân nặng. Trước hết, nó làm tăng khối lượng thực phẩm, giảm tốc độ tiêu hóa, để cho các thành phần thực phẩm khác có thêm thời gian kích thích cơ thể phát tín hiệu no. Hơn nữa, chất xơ (đặc biệt là chất xơ không hòa tan) bị tiêu hao chậm hơn, nên ta sẽ không cảm thấy đói.
Các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật dưới đây được giới thiệu là giúp giảm cảm giác thèm ăn do có tác dụng hút nước, tạo cảm giác no bụng.
Hạt é
Theo Đông y, hạt é có tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, lợi cổ họng, giải nhiệt, thông tiện, thường dùng chữa ho khan, cổ họng sưng đau, nôn ra máu, đi cầu ra máu, nhức răng... Hạt é có thể hút lượng nước lớn gấp 28 lần bản thân nó, giúp làm tăng cảm giác no, từ đó đạt hiệu quả giảm cân.
 |
| Khả năng hút nước, làm đặc, thành keo của hạt é tạo cảm giác no (Ảnh minh họa). |
Nghiên cứu cho thấy, hạt é có chứa nhiều loại chất xơ. Hạt é có kích thước nhỏ, khi hút rất nhiều nước, nó sẽ chuyển từ dạng keo sang dạng rắn, tạo cảm giác no.
Mủ trôm
Về mặt y học, mủ trôm hút nước mạnh nên có tác dụng làm trương nở và gây kích thích nhu động ruột, nhờ đó phân được đẩy ra dễ dàng. Vì vậy mủ trôm được xem là thuốc nhuận tràng, dùng điều trị chứng táo bón.
Mủ trôm còn có tác dụng điều hòa đường huyết, ổn định huyết áp, mát gan, giải độc gan, giúp mau lành vết thương… Mủ trôm còn có khả năng chữa được các bệnh như xơ gan, kiết lỵ, mụm nhọt nhờ vào hợp chất polysaccaride phân tử cao, đem thủy phân chiết xuất được đường D-galactose, L-rhamnose và axit D-galacturonic, một vài chất chuyển hóa acetylat và trimethylamin.
 |
| Mủ trôm mặc dù được xem là thực phẩm giúp giảm cân, nhưng khi nấu đường phèn lại không phải là thức uống có lợi cho việc giảm cân do năng lượng từ đường rất cao. |
Mủ trôm không tan trong nước mà hút nước, trương nở và tạo thành một dung dịch có độ nhớt cao thường dùng để nhuận tràng, hỗ trợ cải thiện chứng táo bón. Khi dùng mủ trôm để chữa táo bón hay để giải khát, thanh nhiệt, cần lưu ý đến liều lượng. Chỉ nên dùng 0,5 - 1g bột hoặc thỏi bằng 1/2 lóng tay dạng thô rồi ngâm vào 200ml nước từ 12 - 24 tiếng mới dùng. Lượng nước quá ít hoặc ngâm không đủ giờ có thể gây tắc ruột.
Tuy nhiên, mủ trôm nấu đường phèn không phải là thức uống có lợi cho việc giảm cân do năng lượng từ đường rất cao (50g đường tương đương với 200kal).
Các thực phẩm khác giàu chất xơ: Các loại rau củ quả như bắp (ngô), khoai lang, cà rốt, bông cải, quả lê, chuối, cam, rau chân vịt, bí đỏ, các loại đậu... Nên tăng cường các loại thực phẩm giàu xơ để hỗ trợ ăn kiêng giảm cân chứ đây không phải là thần dược và sử dụng quá nhiều, chỉ sử dụng hợp lý bằng cách kết hợp vào thực đơn giảm cân và tập thể dục đều đặn.
BSCKII Huỳnh Tấn Vũ (giảng viên Khoa Y học Cổ truyền, Đại học Y Dược TPHCM)
