Những điều cần làm khi cấp cứu người bị tai nạn

Khi bị tai nạn giao thông, tai nạn lao động…có chấn thương vùng cột sống, nếu không cấp cứu đúng cách có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng của nạn nhân.

Theo TS Lê Xuân Dương, khoa Cấp cứu, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108, trong những trường hợp tai nạn như ngã từ độ cao hơn 2 lần chiều cao nạn nhân, tham gia giao đấu thể thao, võ thuật, sau ngã nạn nhân phàn nàn về cơn đau dữ dội vùng cổ hoặc lưng, không thể cử động cổ, than phiền về yếu, tê, liệt; đại, tiểu tiện không tự chủ, thở bụng hoặc co cứng dương vật… cần nghĩ tới chấn thương cột sống.

Trong trường hợp này, việc cấp cứu người bệnh tốt nhất nên gọi đến đường dây nóng cấp cứu, cố định cột sống cổ nếu nghi ngờ chấn thương cột sống cổ. Trường hợp bệnh nhân tỉnh táo, khuyến khích họ nằm yên hoàn toàn. Dùng nẹp cột sống chuyên dụng hoặc vật liệu có sẵn: túi cát, vật nặng, khăn vải cuộn chặt để cố định hai bên cột sống cổ, lưng, dùng băng keo hoặc dây để cột lại.

Đặc biệt chú ý với nẹp cổ, nẹp phải tỳ vào xương đòn, khối cơ vai, đầu trên tỳ vào xương hàm dưới ở hai bên và chẩm ở mặt sau. Khi nạn nhân đã nằm trên ván cứng có thể đặt hai bao cát ở hai bên cổ chiều dài từ tai đến xương đòn rồi cố định bằng dây buộc ở trán, vai, cánh chậu, gối và cổ chân.

Nếu nạn nhân có biểu hiện ngừng tuần hoàn, thở ngáp, ngừng thở hoặc mất mạch, bắt đầu hồi sinh tim phổi, khai thông đường thở bằng cách dùng ngón tay nhẹ nhàng đẩy xương hàm và nâng về phía trước, không dùng kỹ thuật ngửa đầu nâng cằm. Nếu bệnh nhân đang đội mũ bảo hiểm không nên cố gắng bỏ ra. Chỉ tháo kính chắn gió mũ bảo hiểm nếu cần tiếp cận đường thở.

Nên vận chuyển nhanh chóng bệnh nhân đến bệnh viện bằng ván cứng. Dùng các dây cột ngang cố định nạn nhân vào ván, dùng bao cát hoặc các vật dụng khác kê hai bên đầu. 

Nếu nghi ngờ chấn thương ở cổ, lưng (cột sống), không nên di chuyển nạn nhân ngay vì có thể gây di lệch ổ gẫy và chèn ép vào tủy sống gây ra liệt vĩnh viễn hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác.

Lưu ý: Không bao giờ đặt nằm sấp bệnh nhân khi nghi ngờ có chấn thương cột sống cổ. Không xốc, vác, cõng nạn nhân. Không chở nạn nhân bằng xe đạp, xe máy, xích lô, taxi. Không khiêng, di chuyển nạn nhân bằng ghế tựa thấp, võng, hoặc kê gối dưới đầu khiến cổ gập.

Theo Đời sống
back to top