Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, thiếu vitamin D có nhiều nguyên nhân, có thể do thức ăn không chứa đủ vitamin D, cơ thể không hấp thụ đủ vitamin D từ thức ăn (suy giảm hấp thu) hoặc không phơi nắng đủ. ở một số người, gan hoặc thận không chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động trong cơ thể hoặc sử dụng thuốc ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa hoặc hấp thu vitamin D. Những người có nguy cơ thiếu vitamin D như trẻ bú mẹ, do sữa mẹ chứa ít vitamin D. Đối với người lớn tuổi, do da không tạo được vitamin D khi phơi nắng như lúc còn trẻ, thận suy giảm khả năng chuyển hóa vitamin D sang dạng hoạt động, một số người mắc các bệnh Crohn, bệnh loãng xương, bệnh thận hoặc gan mạn tính, người sử dụng các thuốc làm ảnh hưởng khả năng chuyển hóa vitamin D.
Thiếu vitamin D có thể dẫn đến giảm nồng độ xương, góp phần gây loãng xương và gãy xương. Đối với trẻ em, thiếu vitamin D gây còi xương, xương trẻ trở nên mềm, cong vẹo. Người trưởng thành thiếu vitamin D nặng có thể gây bệnh nhuyễn xương (osteomalacia), xương bị yếu, đau xương và yếu cơ. Theo nhiều nghiên cứu, thiếu vitamin D có liên quan đến các bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, ung thư, bệnh tự miễn như đa xơ cứng…
Theo các chuyên gia, vitamin D giữ vai trò chủ yếu trong quá trình hấp thu canxi và photpho từ ruột, giúp làm vững chắc xương. Nếu cơ thể thiếu vitamin D, canxi từ trong xương bị lấy ngược để sử dụng khiến xương yếu mềm và biến dạng. Do đó, việc uống bổ sung canxi thường xuyên nhưng lại quên cung cấp vitamin D gần như vô tác dụng.
Một người trung bình cần đến 400 - 1.000UI vitamin D mỗi ngày nhưng thực tế, lượng vitamin D có được từ thức ăn rất ít nên cần lựa chọn thực phẩm giàu vitamin D với số lượng lớn mới đủ cung cấp cho cơ thể. Vitamin D có nhiều trong cá hồi, cá ngừ, cá thu, gan bò, phô mai, nấm, lòng đỏ trứng, sữa, sữa chua, sữa đậu nành, bột ngũ cốc, nước cam và một lượng lớn vitamin D tổng hợp được từ da khi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Việt Nam ta là đất nước tràn ngập ánh nắng, vì vậy, phơi nắng trước 9 giờ sáng là biện pháp bổ sung vitamin D rẻ tiền, dễ thực hiện, đặc biệt rất thích hợp với trẻ em và người trưởng thành.
Hương Lan
