Bão nhiều về số lượng, mạnh về cường độ
Ông Lê Thanh Hải, Hội Khí tượng Thủy văn, nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn cho hay, năm 2020, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã đưa ra các nhận định sơ bộ hay dự báo xa số lượng các cơn bão trong mùa bão năm nay trên biển Đông nói riêng và khu vực bão tây bắc Thái Bình Dương nói chung. Theo một số cơ quan dự báo trong khu vực như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Philippines… mùa bão năm nay ở toàn bộ các khu vực ở Bắc Bán cầu đều nhiều hơn so với trung bình hằng năm. Cụ thể, ở khu vực bão Tây Bắc Thái Bình Dương, mùa bão năm 2020 sẽ có tổng 24 cơn (không kể áp thấp nhiệt đới), trong đó có 15 cơn bão mạnh từ cấp 11 trở lên và trong số các cơn bão mạnh này có khoảng 10 cơn đạt cấp 13 - 14 trở lên.
Năm nay, tháng 3 và tháng 4 chưa có cơn bão nào, như vậy là mùa bão sẽ xuất hiện muộn. Dự kiến đến giữa tháng 5 mới có cơn bão đầu tiên ở ngoài khơi Đông Nam Philippines và không đi vào biển Đông. Trong tháng 5, trung bình chỉ có 1 cơn, nhưng bão thường mạnh, di chuyển phức tạp và gây thiệt hại lớn trong biển Đông như năm 1989 và 2006. Ngoài mùa bão xuất hiện muộn, mùa bão năm nay đang trùng với thời kỳ ENSO trung tính nghiêng về pha lạnh và trước cuối năm có thể chuyển sang La Nina, nên mùa bão có thể nhiều về số lượng, mạnh về cường độ và dồn dập vào cuối mùa từ tháng 10 - 12.
Dự báo mùa bão năm nay có khoảng 11 – 13 cơn bão, trong đó có khoảng 5 – 6 cơn bão mạnh trên cấp 11 - 12 và 4 cơn mạnh trên cấp 13 – 14 và có thể có 1 – 2 siêu bão cấp 15 trở lên, 2 – 3 áp thấp nhiệt đới nữa và cần phải đề phòng có thể có cả 1 cơn siêu bão sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vùng biển, quần đảo, đảo và đất liền Việt Nam. Các cơn bão trên biển Đông đều ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến các quần đảo, vùng biển thuộc quyền và có quyền chủ quyền của Việt Nam trên biển Đông hoặc ảnh hưởng gián tiếp gây ra mưa lớn, lũ lớn, gió mạnh cho các vùng miền tùy từ cơn, từ hình thái khí quyển cụ thể. Đây mới chỉ là những nhận định sơ bộ ban đầu, những dự báo xa đầu tiên.
Chu kỳ lặp lại của siêu bão
Theo ông Lê Thanh Hải, bão có thể đến tháng 6 mới xuất hiện cơn bão đầu mùa trên biển Đông và từ tháng 7 trở đi bão mới ảnh hưởng trực tiếp tới nước ta. Mùa bão sẽ dồn dập vào cuối mùa, tháng 10, tháng 11 và kéo dài sang cả tháng 12. Nguy cơ có bão mạnh và rất mạnh là tương đối nhiều từ tháng 8 - 11. Hai năm liên tiếp 2012 và 2013 trên biển Đông đã xuất hiện siêu bão, sau đấy ít gặp lại thì mùa bão năm nay cần đề phòng, cảnh giác cao với sự xuất hiện trở lại của siêu bão.
Tuy vậy, ông Lê Thanh Hải cho rằng, phải nhấn mạnh ở khía cạnh chuyên môn khoa học dự báo, dự báo hình thành, phát triển, di chuyển, thay đổi cường độ và đổ bộ vào đất liền hay là ảnh hưởng trực tiếp của từng cơn cụ thể là một việc khó khăn, nên việc dự báo cho cả một mùa bão thường kéo dài suốt từ tháng 4 đến tháng 12 lại là việc khó khăn gấp bội. Về mặt cơ sở khoa học, phương pháp dự báo hay các mô hình dự báo cho cả mùa bão kéo dài là rất khó. Tuy vậy vẫn cần có nhận định sơ bộ, dự báo xa hay dự báo sơ bộ có tính tham khảo để lập kế hoạch cho công tác phòng chống thiên tai trong cả một mùa mưa bão kéo dài.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, áp thấp nhiệt đới hoạt động tại vùng biển phía Đông Philippines đã mạnh lên thành bão có tên quốc tế là Vongfong. Đây là cơn bão đầu tiên trong mùa bão năm 2020 tại ổ bão Tây Bắc Thái Bình Dương. Ngày 15 - 16/5, bão Vongfong có khả năng đi vào khu vực phía Đông biển Đông và trở thành cơn bão số 1 trong mùa bão năm 2020 tại khu vực, do vậy, thời tiết trên các vùng biển ngoài khơi xa có thể chuyển xấu. Cơn bão này dự báo không tác động đến đất liền nước ta.
