- Trị phụ nữ bị chứng sán khí: Can tất 20g, đại hoàng 80g, đào nhân 40g, đương quy 20g, hổ phách 20g, mộc hương 20g, ngưu tất 30g, nguyên hoa 20g, quế tâm 20g, xạ hương 10g, xích thược 20g, xuyên khung 20g tán bột, ngày uống 2 lần/4g.
- Chữa phụ nữ kinh bế đau bụng: Can tất đốt ra tro, tán nhỏ, uống mỗi lần 8g với rượu.
- Chữa kinh bế, có báng huyết tích đau nhức, đau cả tâm vị hoặc chữa các loại tích tụ u hòn: Can tất, nghệ vàng, nghệ đen, hương phụ (chế với giấm) liều lượng bằng nhau, tán nhỏ làm viên hoàn bằng hạt đậu, uống mỗi lần 50 viên với rượu.
- Chữa bụng đau nhói lên tim, do giun sán quấy, miệng chảy nước dãi trong: Can tất đốt cháy, tán nhỏ làm viên bằng hạt đậu xanh, uống mỗi lần 10 viên, ngày uống 3 lần.
- Trị ngũ lao, lao (tâm, can, tỳ, phế, thận) thất thương: Can tất, bá tử nhân, sơn thù du, toan táo nhân lượng đều bằng nhau, tán bột, trộn với mật làm thành viên bằng hạt ngô, mỗi lần uống 14 viên với rượu nóng, ngày 2 lần. Tác dụng bổ ích.
- Chữa tích huyết và có chất sát trùng: Nếu bệnh không có huyết tích mà dùng lầm thì hại tới vị khí.
Khi tiếp xúc với cây sơn, để đề phòng sưng lở, người ta thường đốt 1 mảnh giấy sơn tán nhỏ hòa với nước uống. Còn khi bị sơn ăn sưng ngứa thì dùng lá rau dền, lá khế hay quả khế giã nhỏ xát và đắp, hoặc nấu lá cây ghẻ xông và rửa. Người ta thường dùng vỏ núc nác nấu thành cao uống trong và bôi ở ngoài.
Kiêng kỵ: Không bị ứ huyết và đàn bà có thai không nên dùng.
Lương y Phan Thị Thạnh (Hội Đông y Vũng Tàu)
