Máy bay có bị sét đánh?

(khoahocdoisong.vn) - Vụ việc một nhân viên kỹ thuật bị sét đánh tử vong khi đang làm nhiệm vụ kiểm tra kỹ thuật tại sân bay Nội Bài đặt ra câu hỏi về khả năng nào thì máy bay bị sét đánh?

Sét đánh vào cánh máy bay

Ngày 22/9, trong quá trình làm nhiệm vụ kiểm tra kỹ thuật máy bay trước khi cất cánh từ sân bay Nội Bài, nhân viên kỹ thuật của Công ty TNHH MTV Kỹ thuật máy bay (VAECO) đã bị ảnh hưởng bởi vụ sét đánh vào cánh máy bay, dẫn tới tử vong.

Ông Trần Hoài Phương, Giám đốc Cảng vụ Hàng không miền Bắc cho hay, tai nạn đáng tiếc trên xảy ra lúc 18h05 ngày 22/9. Tại thời điểm đó, khu vực Nội Bài và nhiều điểm khác ở Hà Nội xảy ra giông lốc, kèm theo sấm sét. Lúc này, kỹ thuật viên N.T.B. (sinh năm 1980, của VAECO) đang làm nhiệm vụ kiểm tra kỹ thuật khâu cuối của máy bay chuẩn bị cất cánh thực hiện chuyến bay số hiệu VN7715 (chặng Hà Nội – Vinh, dự kiến cất cánh lúc 18h10’).

Vụ sét đánh khiến 1 người tử vong ở sân bay Nội Bài.

Vụ sét đánh khiến 1 người tử vong ở sân bay Nội Bài.

Khi anh B. đang làm việc thì bất ngờ sét đánh vào cánh phải máy bay làm anh bị ảnh hưởng, bất tỉnh. Sân bay đã huy động lực lượng y tế tại chỗ tiến hành sở cứu và chuyển tới bệnh viện cấp cứu. Tuy nhiên, anh B. đã tử vong trên đường cấp cứu tới bệnh viện. Theo ông Phương, việc máy bay bị sét đánh trúng hoàn toàn bình thường, kể cả trong quá trình đỗ sân bay lẫn đang bay trên trời, nên nhà sản xuất đã có các thiết kế để chống sét, nên không ảnh hưởng. Ở Nội Bài cũng từng có các trường hợp sét đánh.

TS Nguyễn Xuân Anh, Viện Vật lý Địa cầu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam cho rằng, trường hợp nam nhân viên kỹ thuật này tử vong chưa thể khẳng định là do sét đánh vào cánh máy bay. Sét có thể gây thương tích bằng những cách thức sau: Sét đánh thẳng vào vị trí nạn nhân từ trên đám mây xuống. Khi nạn nhân đứng cạnh vật bị sét đánh, sét có thể phóng qua khoảng cách không khí giữa người và vật - trường hợp này gọi là sét đánh tạt ngang. Sét đánh khi nạn nhân tiếp xúc với vật bị sét đánh hoặc khi người tiếp xúc với mặt đất ở một vài điểm khi có sét lan truyền trên mặt đất. Sét lan truyền qua đường dây cáp tới các vật như điện thoại, tivi, ổ cắm…

Bản thân máy bay là một chiếc lồng Faraday cực lớn nên hiếm có khả năng trúng sét. Khi sét đánh vào thân máy bay, dòng điện sẽ ngay lập tức truyền ra ngoài. Nên có thể nói chính chiếc máy bay đã là thiết bị chống sét. Điều này là yêu cầu bắt buộc khi máy bay được xuất xưởng để đảm bảo an toàn hàng không.

Tránh nơi nhô cao, cây cối rậm rạp…

Theo TS Nguyễn Xuân Anh, nơi an toàn để tránh sét là toà nhà, hay công sở có lắp đặt hệ thống chống sét. Khi ở trong nhà thì nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có giông gần xảy ra. Với các đường dây điện thoại hay dây điện vì nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền. Nên tránh xa các dây này và các vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1m. Vô tuyến nối với dây anten để ngoài trời cũng rất cần rút ra khi có giông.

Trong trường hợp không kịp chạy tìm nơi ẩn náu an toàn, tuyệt đối không dùng cây cối làm chỗ trú mưa, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt... Tìm chỗ khô ráo, nếu xung quanh có cây cao hơn thì nên tìm chỗ thấp, tìm vị trí cây thấp. Người ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ. Phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất. Nhón chân, không được nằm xuống đất. Đứng xa các vật cao, ra ngay khỏi những nơi chứa nước như bãi biển, ao, hồ, mương. Các vùng đỉnh núi hay sườn núi nhô cao cũng rất nguy hiểm. Nếu ở trong rừng thì tìm những nơi cây thấp hơn và thưa để tránh.

Cũng theo TS Nguyễn Xuân Anh, Việt Nam nằm ở tâm giông châu Á, là một trong ba tâm giông trên thế giới có hoạt động giông sét mạnh. Số ngày giông trung bình ở Việt Nam khoảng 100 ngày/năm và số giờ giông trung bình là 250 giờ/năm. Trong một năm, Việt Nam có thể có tới 2 triệu cú sét đánh xuống đất. Một số địa phương giông sét xuất hiện nhiều như xã Cổ Dũng (Hải Dương), huyện Đông Anh (Hà Nội), Thăng Bình (Quảng Nam), đồng bằng sông Cửu Long...

Theo Đời sống
back to top