Lá mơ lông, còn gọi là mơ tam thể, ngưu bì đống, mẫu cẩu đằng, ngũ hương đằng, thanh phong đằng, mao hồ lô... tên khoa học là Peaderia scandens (Lour.), là một thứ cây leo mọc hoang hoặc được trồng làm hàng rào nhiều nơi. Lá cây mọc đối, hình trứng, hay mác dài, gốc lá tròn hay hình tim, cuống dài. Hoa tím nhạt, tràng hình ống mọc thành xim kép ở kẽ lá hoặc đầu cành. Quả hình cầu có đài tồn tại màu vàng nâu bang.
Theo dược học cổ truyền, lá mơ lông vị chua, tính bình, có công dụng trừ phong hoạt huyết, chỉ thống giải độc, tiêu thực đạo trệ, trừ thấp tiêu thũng; thường được dùng để chữa các chứng bệnh như phong thấp (đau khớp), phúc thống (đau bụng), lỵ tật (kiết lỵ), phù thũng, thực tích (đầy bụng, chậm tiêu), cam tích (trẻ em suy dinh dưỡng), can tỳ thũng đại (gan, lách to), trúng độc, thoát giang (sa trực tràng), bối ung (mụn nhọt mọc ở lưng), bach đới (khí hư), thương tổn do trật đả…
Chữa kiết lỵ: Dùng lá mơ lông 30 - 50g rửa sạch thái nhỏ, trộn với 1 quả trứng gà rồi bọc lá chuối đem nướng hoặc đặt vào chảo mà rán (không cho mỡ), ăn 2 lần trong ngày, 7 ngày là một liệu trình.
Chữa chứng phong thấp: Cổ nhân khuyên nên dùng rễ hoặc dây mơ lông 30 - 50g sắc uống với một chút rượu.
Chữa chứng bối ung: Dùng 50g dây mơ lông tươi sắc uống, bên ngoài lấy lá giã nát đắp.
Chữa chứng cam tích trẻ em: Có thể dùng rễ mơ lông 15 - 20g hầm với dạ dày lợn 1 cái mà ăn.
Giải độc: Dùng rễ và dây mơ lông 100g, đậu xanh 30g sắc uống làm 3 lần, mỗi lần cách nhau 2 - 3 giờ.
Các nhà y học Trung Quốc đã nghiên cứu dùng mơ lông điều trị các chứng đau do viêm loét dạ dày, co thắt đường mật, chấn thương và đau sau phẫu thuật, chữa viêm da thần kinh, viêm tuỷ và dị ứng dạng nổi cục đạt kết quả khá tốt.
BS Khánh Hoàng (Hội Đông y Việt Nam)
