Kỳ 4: Cửu tuần vẫn khỏe mạnh nhờ lá vối

Kỳ 1: Làng trường thọ giữa Hà Nội

Kỳ 2: Uống nước trà xanh tinh thần thêm khỏe

Hàng ngày, để duy trì sức khỏe của mình cụ thường xuyên đi tập luyện thể dục và có thói quen đi bộ đều đặn. Bên cạnh đó, cụ rất thích uống nước lá vối mỗi ngày. Nhiều người bảo đây chính là bí quyết sống khỏe, sống vui của cụ bà cửu tuần này.

Nằm sâu trong con hẻm ở giữa làng, ngôi nhà bé nhỏ của cụ Nguyễn Thị Thìn như bị che lấp trước những căn hộ khang trang ở bên cạnh. Suốt mấy chục năm qua sống trong căn nhà ngói đơn sơ, cụ Thìn vẫn duy trì cuộc sống hàng ngày bởi những thói quen không thể bỏ. Có lẽ, vì thế mà cụ vẫn luôn sống khỏe dù cuộc sống còn bộn bề lo toan.

90 tuổi vẫn khỏe mạnh, minh mẫn

Ông Phạm Văn Đình, Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã dẫn chúng tôi đến nhà cụ Nguyễn Thị Thìn khi ánh nắng cuối cùng của ngày vừa tắt. Khi tới nhà cũng là lúc cụ Thìn vừa hái nắm rau ngoài vườn vào. Mới đầu gặp chúng tôi không nghĩ cụ đã bước sang tuổi 91. Nhìn dáng cụ nhỏ nhắn nhưng nước da hồng hào, dáng người nhanh nhẹn. Nhìn thấy cụ Thìn chúng tôi mới tin rằng ngôi làng nơi đây được mệnh danh là xứ sở thần tiên với những người sống tới “tuổi giời” là có thật.

Cụ Thìn sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân nghèo. Ngay từ nhỏ cụ đã phải làm đủ thứ nghề để sống. Cuộc sống lao động vất vả quanh năm đã giúp sức khỏe cụ thêm dẻo dai hơn. Hàng ngày, cụ phả làm những việc rất vất vả từ giã gạo, xay ngô, đến ghánh nước… “Ngày xưa cuộc sống vất vả lắm, làm cả ngày mà không hết việc. Dù làm nhiều nhưng gia cảnh cũng không khấm khá lên được. Quanh quẩn mãi bên củ khoai, củ sắn. Ấy vậy mà lại khỏe”, cụ Thìn vui vẻ cho biết.

Sinh được 5 người con, bốn trai, một gái. Đến nay, người con cả của cụ đã ngoài 60 tuổi nhưng cũng rất khỏe mạnh. Cụ Thìn bảo, trong làng không chỉ mình cụ mà còn rất nhiều những cụ già cũng bước tới “tuổi xưa nay hiếm” mà còn khỏe mạnh, tinh tường hơn cụ nhiều. Mỗi khi hỏi về bí quyết của mình, cụ chỉ cười bảo cái đất tốt, nước tốt làm nên tính cách và lối sống của con người nơi đây. Và có lẽ cũng nhờ vậy mà cụ cũng như bao cao niên trong làng có thể trường thọ cùng thời gian mà vẫn giữ được sức khỏe ổn định.

Chúng tôi đem thắc mắc hỏi ông Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Chuyên Ngoại, nghe câu chuyện ông Phạm Văn Đình, cười bảo: “Vùng đất này xưa kia là vùng tả sông Hồng, khí hậu quanh năm mưa thuận gió hòa. Người dân chủ yếu đều là thuần nông, nhờ có dòng sông Hồng nên người dân nơi đây luôn có những điều kiện thuận lợi như lượng phù sa màu mỡ, ruộng đồng tươi tốt cho nhiều năng suất cao, cuộc sống người dân được cải thiện”.

“Cụ Thìn cũng như bao người dân cần cù chịu khó, tích cực lao động sản xuất nên có một nền tảng sức khỏe dẻo dai. Người dân Chuyên Ngoại luôn chọn cách sống gần gũi với môi trường, thiên nhiên. Hàng ngày, những thứ họ ăn, cuộc sống sinh hoạt đều gắn liền với thiên nhiên nên có sức khỏe tốt hơn những vùng khác. Có lẽ, nhờ điều kiện sống thuận lợi như thế mà xã có nhiều cụ thọ lâu như cụ Thìn”, ông Đình cho biết thêm.

Dùng nước vối đều đặn mỗi ngày

Rót nước mời khách, cụ Thìn chia sẻ: “Bí quyết trường thọ với chúng tôi là thứ gì xa xỉ lắm. Mọi người chỉ hăng say lao động từ khi lọt lòng rồi ăn những thứ do chính tay mình làm ra thôi. Khỏe chắc do trời ban cho cái sức để được sống lâu”. Cầm trên tay cốc nước vàng óng, sóng sánh bốc khói nghi ngút, nhấp ngụm nước, chúng tôi thấy có vị mát thanh, thơm và dễ chịu. Cụ Thìn cho biết, đây là nước nấu từ lá cây vối kết hợp với hoa hương nhu, cụ học được từ những năm đi cùng mọi người đi dân công hỏa tuyến. Được vài năm về lại quê hương nhưng loại lá cây thân thuộc trở thành người bạn của cụ từ bấy đến nay.

Ở vùng đất Chuyên Ngoại này, lá vôi rất dễ kiếm. Chỉ cần cất công ra khu ven sông thì không thiếu cây để hái. Tuy nhiên, những cây của nó thường cao nên muốn hái cụ phải nhờ người lấy giúp hoặc phải lấy quen bẻ từng cành nhỏ để lấy lá. Hàng ngày, cụ dậy từ 4 giờ sáng, bắc ba siêu nước đun sôi để hãm nước vối cho cả gia đình cùng uống. Lâu dần thành quen, đến nay cả gia đình cụ đều duy trì loại nước đặc biệt này. Điều lạ là các thành viên trong gia đình đều thích vụ nước vôi ngai ngái nhưng lại thơm lâu trong cổ họng.

Cụ Thìn tâm sự, trước đây, cụ vẫn duy trì thói quen uống nước chè như nhiều người mặc dù có thời gian cụ mất ngủ kinh niên. Nhưng từ khi biết đến loại nước lá này, tôi không thể uống được loại nước khác. Chỉ cần không uống một ngày là cụ cảm thấy khó chịu, toàn thân uể oải. Uống nước vối đều đặn mỗi ngày giúp cụ ăn cơm ngon miệng. Mỗi lần có người hỏi làm cách nào cụ sống trường thọ vậy cụ đều bảo chắc nhờ phúc trời mà không biết rằng loại nước cụ uống hàng ngày rất tốt cho sức khỏe.

Cụ Thìn cho biết thêm, những ngày khỏe mạnh, cụ thường đi hái lá vối với hoa hương nhu về để đun sôi lấy nước uống. “Ngày ốm yếu chỉ cần ăn cơm, uống thuốc đầy đủ, nghỉ ngơi và uống nước lá vối là chóng khỏe ngay”, cụ chia sẻ thêm.

Nhiều người trong thôn cho rằng cụ Thìn nhờ uống nước vối mỗi ngày nên có thể trường thọ đến tuổi này mà vẫn khỏe mạnh. Tuy nhiên, cụ thì luôn tin là nếu sống lạc quan yêu đời, chăm chỉ rèn luyện thì sức khỏe tốt hơn. “Tuổi già sống vô lo, vô nghĩ thì mọi ưu phiền tiêu tan. Nhờ thế mà tôi có thể sống tới tầm này tuổi”, cụ Thìn vui vẻ.

Trong cuốn sách Cây thuốc Việt Nam, GS.TS Đỗ Tất Lợi cho biết: Cây vối – tên khoa học là: Cleistocalyx Operculatus, họ sim (Myrtaceae), mọc và trồng nhiều ở vùng nhiệt đới, có nhiều ở miền Bắc Việt Nam.

Theo nhiều tài liệu, lá vối có tác dụng kiện tỳ, kích thích ăn ngon, tiêu hóa tốt. Chất đắng, chát trong vối kích thích sinh nhiều dịch tiêu hóa, tanin bảo vệ niêm mạc ruột. Lá và nụ vối có kháng sinh thực vật, diệt được cả vi khuẩn gây hại cho cơ thể. Bên cạnh đó, nhờ những chất và hợp chất có lợi trong lá vôi. Cho nên, chúng có tác dụng ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ làm ổn định đường huyết, giảm Lipid/máu phòng và chữa đái tháo đường cùng các biến chứng của nó.

Có thể tóm tắt những lợi ích của lá vối mang lại cho sức khỏe là nhờ thành phần kháng sinh thực vật, nhờ hàm lượng chất chống oxi hóa cao (Polyphenols) và những tác dụng bổ trợ cơ thể của một số vi khoáng và Vitamin. Vì thế, nếu uống lá vối thường xuyên và liên tục, bên cạnh vai trò giải nhiệt chúng còn có tác dụng rất tốt nhằm bảo vệ cơ thể và gia tăng tuổi thọ.

(Còn nữa)

Cao Nguyên