TS.BS Lã Thị Lan, PGĐ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Sở Y tế Hà Nội cho biết, “không phát hiện = không lây truyền” K=K là thông điệp về lợi ích điều trị bằng thuốc kháng virus ARV với người nhiễm HIV. Các nghiên cứu ở nước ngoài tiến hành trên các cặp đôi cả đồng giới và khác giới trong 130.000 lần quan hệ tình dục không dùng bao cao su, không có người nào bị lây truyền HIV trong trường hợp người HIV dương tính duy trì tải lượng virus ở mức không phát hiện (<200 bản sao/ml).
Muốn đạt được mức “không phát hiện”, người nhiễm HIV cần lưu ý: Thứ nhất, người mang HIV phải uống thuốc ARV hàng ngày theo chỉ định định kỳ và theo dõi tải lượng virus của mình. Thứ hai, việc này chỉ có hiệu quả ngăn ngừa lây truyền HIV qua đường tình dục, không áp dụng cho lây truyền HIV qua đường máu hoặc từ mẹ sang con.
Việc sử dụng thuốc ARV hàng ngày theo chỉ định giúp người bệnh HIV có cuộc sống khỏe mạnh, bình thường, không còn sợ lây truyền HIV cho bạn tình, giúp họ không mặc cảm, tự ti, kỳ thị bản thân. Theo các chuyên gia, các cặp đôi bị nhiễm HIV muốn có thai cũng có thể thụ thai mà không còn e sợ nguy cơ lây truyền nếu bạn tình có HIV đang điều trị ARV và duy trì tải lượng virus “không phát hiện”. Nguy cơ lây truyền HIV cho đứa trẻ cũng được giảm thiểu nếu người phụ nữ mang thai có HIV duy trì được tình trạng ức chế virus.
Tại Mỹ, dữ liệu giám sát quốc gia ước tính 60% số người sống chung với HIV được chẩn đoán trong năm 2015 có tải lượng HIV đạt mức ức chế. Tại Việt Nam, 90% người nhiễm đang điều trị ARV có tải lượng HIV đạt mức ức chế sau 12 tháng điều trị.
Theo TS.BS Lã Thị Lan, có một số thách thức trong điều trị cho người nhiễm HIV tại nước ta là, nhiều bệnh nhân không biết nên đã bắt đầu điều trị bằng ARV khá muộn; Hoặc quên uống thuốc nhiều lần trong tháng, làm tăng tải lượng virus, tăng nguy cơ lây truyền HIV. Theo các chuyên gia, khi uống thuốc, việc xét nghiệm tải lượng virus thường xuyên là rất quan trọng bởi nếu một người bệnh nào đó đã từng đạt tải lượng dưới ngưỡng ức chế thì điều này vẫn không đảm bảo là tải lượng virus hiện tại của họ đang ở dưới ngưỡng ức chế.
Hiện nay hiểu biết của bệnh nhân nhiễm HIV chưa được nâng cao. Nhiều người nghĩ rằng, việc uống ARV sẽ ngăn ngừa được các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhưng theo các chuyên gia, việc uống ARV và đạt được duy trì tải lượng virus không phát hiện được không giúp phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Chiến lược dự phòng khác như dùng bao cao su là cần thiết để phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
