Không được bẻ nhỏ viên thuốc, vì sao?

Việc uống thuốc không đúng cách như bẻ nhỏ, nghiền nát, nhai thuốc, mở viên nang con nhộng chỉ lấy thuốc bột bên trong uống... có thể dẫn đến những kết quả không mong muốn.

<h2><strong>Bẻ nhỏ thuốc dễ g&acirc;y nguy hiểm</strong></h2> <p>Thuốc d&agrave;nh cho đường uống c&oacute; 2 loại: Dạng lỏng gồm sir&ocirc;, nhũ dịch, hỗn dịch, thuốc uống nhỏ giọt; dạng rắn gồm thuốc đ&oacute;ng g&oacute;i, thuốc cốm, thuốc vi&ecirc;n. Ri&ecirc;ng thuốc vi&ecirc;n lại chia ra vi&ecirc;n n&eacute;n trần, vi&ecirc;n n&eacute;n bao (vỏ bọc l&agrave; đường hoặc lớp phim mỏng), vi&ecirc;n nhộng (c&ograve;n gọi l&agrave; vi&ecirc;n nang).</p> <p>Cổ họng của người lớn trung b&igrave;nh c&oacute; đường k&iacute;nh 2cm. Tuy nhi&ecirc;n, một số vi&ecirc;n thuốc c&oacute; thể d&agrave;y hơn 1cm hoặc rộng 0,5cm, khiến việc nuốt ch&uacute;ng trở n&ecirc;n kh&oacute; khăn. Hiện kh&ocirc;ng c&oacute; bất kỳ quy tắc cụ thể n&agrave;o về h&igrave;nh dạng cũng như k&iacute;ch cỡ của c&aacute;c vi&ecirc;n thuốc, v&agrave; một số nh&agrave; sản xuất dường như chẳng mấy quan t&acirc;m tới việc vi&ecirc;n thuốc của họ sẽ kh&oacute; nuốt tới mức n&agrave;o.</p> <p>Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tr&aacute;nh thai, c&oacute; hiệu lực cao, n&ecirc;n chỉ cần một lượng nhỏ cũng đủ tạo ra t&aacute;c dụng mong muốn, n&ecirc;n vi&ecirc;n thuốc thường rất nhỏ. Ngược lại, c&oacute; loại thuốc (như ibuprofen) c&oacute; hiệu lực thấp, n&ecirc;n phải sử dụng lượng lớn dược chất mới tạo ra được c&aacute;c t&aacute;c dụng đ&iacute;ch, v&igrave; vậy vi&ecirc;n thuốc c&oacute; k&iacute;ch thước lớn.</p> <p>Ngo&agrave;i ra trong vi&ecirc;n thuốc thường được h&ograve;a trộn với t&aacute; dược gi&uacute;p vi&ecirc;n thuốc thực sự h&ograve;a tan khi tiếp cận đ&iacute;ch. T&ugrave;y hoạt chất của thuốc v&agrave; c&aacute;c t&aacute; dược đi k&egrave;m để c&oacute; k&iacute;ch cỡ vi&ecirc;n thuốc.</p> <div> <ul style="display: flex;"> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> </ul> </div> <p>Sẽ nguy hiểm khi cho rằng c&oacute; thể đập vụn hoặc bẻ nhỏ c&aacute;c vi&ecirc;n thuốc lớn để khiến ch&uacute;ng dễ nuốt hơn hoặc khiến việc uống ch&uacute;ng dễ d&agrave;ng hơn bằng c&aacute;ch trộn với thức ăn. Hầu hết c&aacute;c vi&ecirc;n thuốc đều c&oacute; lớp vỏ bọc. C&aacute;c lớp vỏ n&agrave;y lại cần thiết cho dược chất ph&aacute;t huy đ&uacute;ng t&aacute;c dụng.</p> <p>Đ&acirc;y ch&iacute;nh l&agrave; yếu tố quyết định liệu vi&ecirc;n thuốc hoặc vi&ecirc;n con nhộng c&oacute; an to&agrave;n để nghiền n&aacute;t, bẻ vỡ hoặc h&ograve;a tan trước khi uống hay kh&ocirc;ng. Phần lớn c&aacute;c dạng thuốc vi&ecirc;n n&eacute;n, nhộng, nang mềm... đều d&ugrave;ng để uống trọn cả vi&ecirc;n, kh&ocirc;ng được nghiền nhỏ, nhai nhỏ, bỏ vỏ nhộng, bẻ vụn chia th&agrave;nh nhiều liều... v&igrave; c&aacute;c vỏ n&agrave;y c&oacute; t&aacute;c dụng bảo vệ thuốc khỏi bị ph&acirc;n hủy bởi dịch axit của dạ d&agrave;y; bảo vệ vi&ecirc;n thuốc khi xuống ruột mới tan; tr&aacute;nh m&ugrave;i vị kh&oacute; chịu để dễ uống; c&oacute; t&aacute;c dụng để hoạt chất giải ph&oacute;ng từ từ v&agrave; li&ecirc;n tục khi ở trong cơ thể...</p> <p>Do đ&oacute;, việc cắt vụn vi&ecirc;n thuốc th&agrave;nh c&aacute;c mảnh nhỏ đồng nghĩa với việc dược chất được giải ph&oacute;ng trước thời điểm đ&aacute;ng lẽ cần ph&aacute;t huy t&aacute;c dụng. Việc l&agrave;m n&agrave;y sẽ ph&aacute; vỡ cấu tr&uacute;c giải ph&oacute;ng, l&agrave;m thay đổi dược động học của thuốc v&agrave; c&oacute; thể dẫn đến mất hoặc tăng/giảm hiệu quả điều trị hoặc xảy ra độc t&iacute;nh cho người d&ugrave;ng.</p> <p>Một số loại thuốc được b&agrave;o chế dưới dạng t&aacute;c dụng chậm, ph&oacute;ng th&iacute;ch dần v&agrave;o cơ thể. Nếu bạn nghiền nhỏ ra, thuốc sẽ cho t&aacute;c dụng cấp tập một lần, g&acirc;y nguy hiểm hoặc qu&aacute; liều.</p> <p>Với một số bệnh nh&acirc;n đặc biệt (trẻ em, người mắc bệnh nuốt kh&oacute; hay bệnh nh&acirc;n c&oacute; đặt ống th&ocirc;ng dạ d&agrave;y, người cao tuổi), rất kh&oacute; khi phải uống nguy&ecirc;n vi&ecirc;n thuốc. Nhưng kh&ocirc;ng v&igrave; thế m&agrave; tự &yacute; chia nhỏ thuốc hay nghiền th&agrave;nh bột để uống. Đối với trẻ, dạng thuốc lỏng l&agrave; th&iacute;ch hợp hơn cả, hoặc cũng c&oacute; thể d&ugrave;ng dạng thuốc bột đ&oacute;ng g&oacute;i, thuốc cốm, thuốc vi&ecirc;n sủi bọt.</p> <p>Trường hợp người mắc bệnh nuốt kh&oacute; hay bệnh nh&acirc;n c&oacute; đặt ống th&ocirc;ng dạ d&agrave;y, người cao tuổi, rất kh&oacute; nuốt được cả vi&ecirc;n thuốc, v&igrave; vậy b&aacute;c sĩ điều trị thường lựa chọn đường d&ugrave;ng kh&aacute;c thay thế hoặc bất đắc dĩ phải d&ugrave;ng giải ph&aacute;p nhai, nghiền hay bẻ nhỏ vi&ecirc;n thuốc v&agrave; chỉ b&aacute;c sĩ mới c&oacute; quyền quyết định việc n&agrave;y.</p> <h2><strong>Những dạng thuốc tuyệt đối kh&ocirc;ng được nhai, nghiền hay bẻ nhỏ</strong></h2> <p><em>Thuốc dạng ph&oacute;ng th&iacute;ch dược chất k&eacute;o d&agrave;i:</em></p> <p>C&aacute;c dạng n&agrave;y c&oacute; thể được nhận biết nhờ những k&yacute; hiệu tr&ecirc;n t&ecirc;n thuốc như: 12-hour, 24-hour, CR (ph&oacute;ng th&iacute;ch c&oacute; kiểm so&aacute;t), LA (t&aacute;c dụng k&eacute;o d&agrave;i), Retard (chậm), SR (ph&oacute;ng th&iacute;ch chậm), XL (k&eacute;o d&agrave;i hơn), XR (ph&oacute;ng th&iacute;ch k&eacute;o d&agrave;i), LP (giải ph&oacute;ng k&eacute;o d&agrave;i 8 giờ)...</p> <p>Đ&acirc;y l&agrave; dạng thuốc c&oacute; bao một lớp m&agrave;ng mỏng đặc biệt hoặc c&oacute; khung trơ (matrix) chứa thuốc, sẽ ph&oacute;ng th&iacute;ch dược chất trong suốt thời gian di chuyển trong ống ti&ecirc;u h&oacute;a để cho t&aacute;c dụng k&eacute;o d&agrave;i, ph&oacute;ng th&iacute;ch dược chất suốt 12 hoặc 24 giờ. Kh&ocirc;ng được nhai, bẻ nhỏ hoặc mở vi&ecirc;n nang.</p> <p><em>Thuốc bao tan trong ruột:</em></p> <p>Đ&acirc;y l&agrave; dạng b&agrave;o chế để thuốc đi qua dạ d&agrave;y c&ograve;n nguy&ecirc;n vẹn v&agrave; chỉ tan ở phần đầu ruột non (tức t&aacute; tr&agrave;ng) v&agrave; ph&oacute;ng th&iacute;ch dược chất ở ruột. Mục đ&iacute;ch của dạng thuốc n&agrave;y l&agrave; ngăn ngừa dược chất bị ph&acirc;n hủy trong m&ocirc;i trường acid của dạ d&agrave;y, ngăn ngừa dược chất ph&oacute;ng th&iacute;ch ở dạ d&agrave;y, g&acirc;y hại cho ni&ecirc;m mạc dạ d&agrave;y... v&igrave; vậy cần uống nguy&ecirc;n vẹn cả vi&ecirc;n, kh&ocirc;ng được bẻ nhỏ, kể cả nhai, ngậm.</p> <p>Thuốc vi&ecirc;n sủi: Đ&acirc;y l&agrave; loại thuốc cần được l&agrave;m tan ho&agrave;n to&agrave;n trong nước trước khi đưa v&agrave;o cơ thể. Thuốc dạng sủi l&agrave; dạng phải giữ nguy&ecirc;n vi&ecirc;n, tr&aacute;nh ẩm tốt để giữ nguy&ecirc;n hoạt chất v&agrave; chỉ uống sau khi h&ograve;a tan. Kh&ocirc;ng được bẻ nhỏ vi&ecirc;n sủi hoặc bỏ nguy&ecirc;n vi&ecirc;n v&agrave;o miệng uống, sẽ rất hại cho đường ti&ecirc;u h&oacute;a v&agrave; khi kh&ocirc;ng đủ nước để tan, thuốc kh&ocirc;ng thể ph&aacute;t huy hết t&aacute;c dụng.</p> <p>Thuốc ngậm dưới lưỡi: Với những vi&ecirc;n thuốc đặt dưới lưỡi v&agrave; ngậm cho tan cần đặc biệt lưu &yacute; tuyệt đối kh&ocirc;ng được bẻ đ&ocirc;i, bẻ nhỏ vi&ecirc;n thuốc. Việc l&agrave;m n&agrave;y sẽ v&ocirc; t&igrave;nh ph&aacute; vỡ cấu tr&uacute;c nguy&ecirc;n vẹn của thuốc, l&agrave;m hỏng dạng thuốc.</p>

Theo suckhoedoisong.vn
back to top