Hàu sống là món ăn khoái khẩu của không ít người. Nhưng ăn hàu sống vào mùa hè, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ cao hơn do đây là thời điểm virus trong hàu dễ lây lan.
Nhiệt độ cao, hàu dễ nhiễm ký sinh trùng
Tại Hoa Kỳ, các quan chức y tế công cộng tiếp tục kêu gọi người tiêu dùng tránh ăn hải sản sống trong đó có hàu ở những tháng có nhiệt độ cao vì nước ấm hơn giúp mầm bệnh dễ dàng sinh sôi. Theo báo cáo, đã có 16 người từ 5 tiểu bang của Hoa Kỳ bị nhiễm các bệnh về đường tiêu hóa từ ngày 16/12/2018 đến ngày 17/4/2019. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ cho biết, hàu sống từ Estero El Cardon ở Baja California Sur, Mexico, có thể là nguyên nhân của đợt bùng phát này. Trước đó, vào tháng 4/2018, hơn 170 người tại ba tỉnh của Canada là Alberta, British Columbia và Ontario, đã bị nhiễm virus Norovirus. Hầu hết các bệnh nhân đều cho biết họ đã ăn hàu sống và nghi ngờ rằng nguyên nhân bệnh Norovirus là do ăn phải hàu bị ô nhiễm.
TS Nguyễn Kiêm Sơn, nguyên cán bộ Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật cho biết, vào mùa hè, nhiệt độ tăng, các loài sinh vật nhuyễn thể như hàu, ngao, hến, móng tay… cũng bước vào mùa sinh sản. Cùng với đó, các loài vi sinh vật sống ký sinh cũng phát triển theo. Việc ăn hàu sống vào mùa hè, khả năng nhiễm vi sinh vật từ loại thực phẩm này cao hơn các mùa khác. Đó là chưa kể nắng nóng thì các loài tảo độc cũng phát triển nở rộ. Tảo độc trở thành một phần thức ăn của hàu. Khi đó thì chính con hàu cũng nhiễm độc.
Ở Anh đã từng xuất hiện một bệnh nhân nhập viện do xuất huyết dưới da, cảm thấy đau nhức tay chân, huyết áp tụt rất nhanh, trước đó bệnh nhân có ăn hàu sống. Khi xét nghiệm, bác sĩ đã cho ra kết quả máu có nhiễm khuẩn có tên là Vibrio Vulnificus - một loại khuẩn tả đặc biệt. Nếu không chữa trị kịp thời, có thể tử vong
Lo ngại ô nhiễm kim loại nặng
Thịt hàu sống giàu chất bổ, kích thích tố, giàu kẽm - khoáng chất quan trọng cho việc sản xuất tinh trùng, tăng cường hệ miễn dịch. Phụ nữ thiếu máu, thiếu sữa ăn hàu cũng rất tốt. Đàn ông coi thịt hàu là thuốc tráng dương, bổ tinh… Trong thịt hàu có nhiều vitamin A, B1, B2, B3, C, D giúp cơ thể đối phó với mệt mỏi, tăng khả năng chống viêm, trao đổi chất. Các axidt amin, nguyên tố vi lượng, đặc biệt là đồng, kẽm, magiê, canxi, sắt, magan, phốt pho và iốt, kali, natri… bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe.
Theo TS Nguyễn Kiêm Sơn, ngoài việc vi sinh vật phát triển vào mùa nóng thì điều lo ngại hơn cả là ô nhiễm nguồn nước sẽ khiến hàu cũng bị ô nhiễm theo như nhiễm kim loại nặng, tảo độc cùng nhiều chất bẩn khác nhau trong môi trường. Khi đó, việc ăn trực tiếp hàu sống sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn.
Hàu chỉ an toàn để dùng làm thực phẩm ăn sống nếu được nuôi ở các vùng nước sạch, những vùng biển xa bờ hoặc được kiểm soát nghiêm ngặt môi trường nước. Khi đó, hàu sống có vị ngọt rất đậm đà. Tuy vậy khi ăn người ta vẫn phải vắt chanh vào để tạo vị cho hàu, đồng thời cũng diệt vi khuẩn có hại nếu chúng vẫn tồn tại bên trong con hàu. Nếu không xác định được nguồn gốc thì tốt nhất là không nên ăn hàu sống. Không ăn hàu đã chết, có mùi lạ hoặc hàu bị biến màu. Cách chế biến an toàn nhất là hấp hoặc nướng.
Bảo Khánh
