Bìm bìm mọc hoang ở nhiều nơi, cây có vị đắng, cay, tính hàn, hơi độc, vào kinh phế và đại trường, tác dụng tả thấp nhiệt, nhuận tràng, lợi đại tiểu tiện, trục đàm, tiêu thủy thấp. Chủ trị táo bón, phù thũng, lợi mật, sát trùng.
- Trị thủy thũng, cước khí: Binh lang, khiên ngưu tử, mộc hương, trần bì, xích linh đều 30g. Tán bột mỗi lần dùng 6g hoặc sắc uống.
- Trị phù thũng, bụng đầy tiểu ít: Khiên ngưu tử 10g, xa tiền tử 8g, gừng 2g, nước 300ml. Sắc còn 150ml, chia 2 lần uống trong ngày. Nếu tiểu nhiều được thì tốt.
- Trị giun đũa, giun kim: Khiên ngưu tử, binh lang, đại hoàng, các vị bằng nhau tán bột. Uống ngày 1lần từ 2 - 3g với nước ấm.
- Trị hàn thấp thủy sán, âm nang sưng, đại tiểu tiện không thông: Hắc sửu, bạch sửu, tiểu hồi, thêm đường, tất cả tán bột, ngày uống 4g lúc sáng sớm.
- Trị giun kim: Khiên ngưu tử 10g, lôi hoàn 10g, sinh địa 3g tán bột, chia làm 2 lần uống với nước ấm.
- Trị thận viêm, phù thũng: Khiên ngưu tử 36g, đại táo 60g, sinh khương 500g (bỏ vỏ, giã lấy nước). Cho khiên ngưu vào nước gừng, trộn đều với táo, bỏ lên bếp, chưng 30 phút. Chia làm 8 phần, mỗi ngày uống vào sáng, trưa, chiều, tối, lúc bụng đói. Uống liên tục 4 - 5 ngày cho hết.
Các bài thuốc không dùng trong trường hợp khí hư, thấp nhiệt, phụ nữ có thai.
Lương y Nguyễn Văn Sáu (Trung tâm Y tế Bà Rịa)
