Hồ sơ Pandora (Pandora Papers), được xuất bản vào Chủ nhật ngày 3/10/2021, dựa trên các tài liệu bị rò rỉ cho Hiệp hội Báo chí Điều tra Quốc tế (ICIJ).
Các rò rỉ dữ liệu đến từ 14 công ty dịch vụ nước ngoài offshore trên khắp thế giới - từ Việt Nam đến Belize (Trung Mỹ) đến Seychelles (Đông Phi).
Hộp Pandora và những bật mí tài chính động trời
Các đối tác truyền thông quốc tế của ICIJ trong cuộc điều tra đã phát hiện các nhà lãnh đạo thế giới hiện tại và cựu lãnh đạo sở hữu các công ty bí mật và quỹ tín thác.
Pandora Papers phơi bày các giao dịch ra nước ngoài của các vị vua, tổng thống và thủ tướng, bao gồm cả Vua Abdullah II của Jordan, các thủ tướng của Côte d'Ivoire, Thủ tướng Cộng hòa Séc Andrej Babis, các tổng thống của Ecuador, Gabon và các cựu tổng thống El Salvador, Panama, Paraguay, Honduras Tổng thống Kenya, Uhuru Kenyatta….
Phân tích hồ sơ của ICIJ cho thấy chúng chứa thông tin chi tiết về tài sản bí mật ở nước ngoài của hơn 130 tỷ phú đến từ 45 quốc gia, trong đó có 46 nhà tài phiệt Nga.
Trong số những cá nhân quan trọng được nêu tên trong Hồ sơ Pandora là Vua Abdullah II của Jordan, người bị cáo buộc đã sử dụng tài khoản nước ngoài để chi hơn 100 triệu USD cho những ngôi nhà sang trọng ở Anh và Mỹ.
Vài ngày trước cuộc bầu cử quốc hội ngày 8 - 9 tháng 10 của Cộng hòa Séc, các tài liệu được cho là đã “cáo buộc” thủ tướng của đất nước, Babis, vào một khu đất bí mật trị giá 22 triệu USD trong một ngôi làng trên đỉnh đồi gần Cannes, Pháp.
Báo cáo cũng liệt kê Tổng thống Kenya, ông Uhuru Kenyatta, và mẹ của ông là những người hưởng lợi từ một quỹ bí mật ở Panama.
Tài liệu bị rò rỉ cũng cho thấy ba trong số các anh chị em của Kenyatta sở hữu năm công ty nước ngoài với tài sản trị giá hơn 30 triệu đô la.
Các khách hàng khác bao gồm chủ ngân hàng, nhà tài trợ chính trị lớn, buôn vũ khí, tội phạm quốc tế, ngôi sao nhạc pop, giám đốc gián điệp và những người trùm thể thao khổng lồ.
Các khoản đầu tư ra nước ngoài có liên quan đến các diễn viên Bollywood, ngôi sao bóng đá, quan chức thể thao tham nhũng, người tình của vua, công chúa đầy thù hận, đạo diễn và ngôi sao điện ảnh, siêu mẫu, nhà thiết kế nổi tiếng và ca sĩ nổi tiếng thế giới.
Điểm mặt kể tên những nhân vật công chúng bị Hồ sơ Pandora tiết lộ bao gồm ca sĩ Colombia Shakira, siêu mẫu Đức Claudia Schiffer và cựu đội trưởng cricket Ấn Độ Sachin Tendulkar.
Những “người gác cổng”
Cũng như Hồ sơ Panama, những vụ rò rỉ tài chính này đã nhấn mạnh vai trò của "những người gác cổng", gồm các luật sư và kế toán - những người giúp một thành viên hội đồng quản trị, kẻ tuyên bố phá sản, tội phạm và một số chủ doanh nghiệp nhỏ thiết lập các công trình phức tạp ở nước ngoài.
Điều quan trọng là, một trong 14 nhà cung cấp dịch vụ trong vụ rò rỉ, có tên Asiaciti, được thành lập và điều hành bởi một kế toán người Úc tên là Graeme Briggs.
Asiaciti cũng có một số khách hàng người Úc, bao gồm cả cựu kế toán Sydney Vanda Gould, người đã bị bắt trong cuộc điều tra gian lận thuế lớn nhất Australia, Dự án Wickenby.
Trong khi các cáo buộc gian lận thuế của anh ta sau đó đã được giảm xuống, các khách hàng của anh ta đã được Văn phòng Thuế Úc (ATO) yêu cầu phải trả lại hơn 300 triệu USD.
Các tài liệu cho thấy Asiaciti đã giúp Vanda Gould thiết lập một mạng lưới các tài khoản Hưu bổng Samoa ở nước ngoài cho các khách hàng của mình, mà một số đã sử dụng để giảm thuế cho họ.
Năm ngoái, văn phòng Asiaciti tại Singapore đã bị Cơ quan tiền tệ Singapore phạt 1,1 triệu USD vì không tuân thủ các yêu cầu chống rửa tiền.
Theo một số ước tính, 10% tổng sản lượng kinh tế của thế giới đang neo đậu ở các trung tâm tài chính nước ngoài, khiến các chính phủ bị thất thu hàng tỷ đô la. Đó là tiền có thể được chi cho đường xá, bệnh viện và trường học.
Các chuyên gia cho rằng các quốc gia nghèo bị tổn hại một cách không cân xứng bởi việc tích trữ của cải trong các thiên đường thuế, nơi làm cạn kiệt ngân quỹ.
