Day ấn huyệt
Hằng ngày dùng ngón tay trỏ hoặc giữa tự day ấn các huyệt như ấn đường, hợp cốc, thần đình, bách hội, nội quan, túc tam lý, phong trì, tam âm giao. Tác dụng khai khiếu, định thần chí, kiện tỳ, thanh hỏa, hóa đàm. Nên day ấn cả hai bên ngày một vài lần, mỗi huyệt 5 - 10 phút.
Tự xoa bóp
- Xoa trán: Dùng 3 ngón tay trỏ giữa và áp úp chụm lại xoa toàn bộ trán 20 - 30 lần sau đó xoa miết, bóp dọc hai bên cung lông mày. Công dụng: Điều hòa khí huyết, thanh can giáng hỏa, định thần, trị chứng đau đầu chóng mặt, muốn ói.
- Xoa sau gáy: Dùng cả bàn tay úp lại xoa dọc lên xuống hai bên sau gáy, lên xuống 20 - 30 lần. Công dụng: Thư cơ, thanh can giáng hỏa an thần, tăng cường máu lên não.
- Xoa hai ổ mắt: Úp hai bàn tay lấy hai ngón tay trỏ và giữa xoa vòng quanh mắt theo chiều kim đồng hồ (không đè mạnh vào mắt) xoa mỗi lần 20 - 30 vòng. Công dụng làm cho mắt tinh, định thần, khai thông khí huyết, tăng cường máu lên não.
- Xoa đỉnh đầu: Thủ thuật dùng 3 ngón tay trỏ, giữa, kế út, úp lại ngón giữa để chính giữa đỉnh đầu (huyệt bách hội), hai ngón kế là huyệt tứ thần thông, bằng cách day ấn ngang dọc như hình dấu cộng mà huyệt bách hội làm chính giữa, ngày day ấn vài lần, mỗi lần 5 - 10 phút. Tác dụng: Khai khiếu, bình can tức phong, thanh thần chí, trị đau đầu tai ù, mắt hoa, hồi hộp, mất ngủ.
Xoa và đánh trống mang tai
Xoa tai: Dùng 2 ngón tay trỏ và giữa, ngón giữa để trước tai ngón trỏ để sau tai xoa miết lên xuống ở các huyệt trước và sau tai 20 - 30 lần và sau xoa đều những huyệt xung quanh vành tai 20 - 30 lần. Tiếp đó lấy 2 lòng bàn tay úp lên hai tai, ấn 5 - 10 lần nghe như đánh trống trong tai, sau dùng 2 ngón tay trỏ và giữa bật mạnh sau óc nghe có tiếng bùm bùm sau tai 5 - 10 lần. Công dụng: Trị ù tai, tai điếc, đau đầu chóng mặt.
Tập vẩy tay
Cách làm: Chọn nơi yên tĩnh, đứng thẳng người, hai bàn chân dang bằng vai, mười đầu ngón chân bấm chắc mặt nền nhà, ngậm kín miệng, lưỡi cong lên đụng nướu răng hàm trên, hai mắt nhìn trước, từ từ đưa hai tay ra phía trước hợp với thân mình một góc 300, hai bàn tay song song với mặt nền, các ngón tay khép kín. Vẩy mạnh hai tay ra sau hợp với thân mình một góc 600, hai bàn tay vẩy lên trên và phải làm hết sức mình đồng thời nhíu hậu môn lại và thót lên được tính là một lần vẩy tay, ngày nên tập hai lần và nên tập lúc bụng không no.
Mới đầu chỉ nên tập mỗi lần vài trăm cái rồi từ tăng dần, đến lúc vẩy tay trong 30 phút mà được 1.800 - 2.000 cái càng tốt. Tác dụng giúp khí huyết vận hành khắp cơ thể để nuôi dưỡng lục phủ ngũ tạng, đào thải lọc khí ra ngoài, phương pháp này chữa chóng mặt rất hiệu quả.
Ngâm chân bằng nước nóng
Ngâm chân trong nước nóng ở nhiệt độ khoảng 40 - 45 độ C ngày một vài lần, mỗi lần 20 - 30 phút. Tác dụng dẫn hỏa quy nguyên, dẫn hỏa đi xuống, trị chứng chứng đau đầu, chóng mặt và các chứng hư hỏa khác.
Theo Đông y, chóng mặt thuộc chứng "huyễn vựng" đau đầu, ù tai mà nguyên nhân phần nhiều do đàm hiệp hỏa đưa lên, khi ngâm chân nước ấm có tác dụng dẫn hỏa đi xuống mà đàm hỏa cũng giảm, tăng cường máu lên não. Ngoài ra, người bệnh nên đi bộ 30 phút mỗi ngày, có tác dụng ngăn ngừa chứng đau đầu, chóng mặt rất hiệu quả.
Theo y học cổ truyền, chóng mặt phần nhiều là do đàm và hỏa nghịch nên nguyên nhân có liên quan đến chức năng nội tạng, can, tỳ, thận vận hóa kém, lạm dụng món ăn ngọt, béo khó tiêu, lại ít vận động mà sinh nhiều đàm. Khi đàm gặp hỏa đưa lên sinh chóng mặt.
Lương y Phan Thị Thạnh (Hội Đông y Vũng Tàu)
