Phất lên nhờ YouTube
Với số lượt người xem video lên đến hàng tỷ mỗi ngày, sản xuất video đang là là thị trường hấp dẫn cho các nhà quảng cáo. Chính sách của YouTube khuyến khích tạo ra nội dung hấp dẫn người xem và trả tiền theo số lượt view càng thúc đẩy sự phát triển của các loại hình video.
Tại Việt Nam, hiện đang có không ít người dựa vào YouTube để có thể “thay đời, đổi vận”. So Y Tiết - một anh chăn bò bỗng dưng được cả thế giới biết đến với bài cover đếm số bằng tiếng Anh, Bà Tân Vlog - một người phụ nữ nông dân bỗng chốc nổi tiếng với những clip hàng triệu người xem và đóng đinh trong nhiều người với cụm từ "siêu to khổng lồ"...
Và với chính sách trả tiền của YouTube, thì những video triệu view này đã đem đến cho chủ nhân của họ hàng tỷ đồng.
Ví dụ như kênh Thơ Nguyễn khởi tạo từ ngày 6/3/2016, tính đến nay, có tổng cộng 8,74 triệu lượt người theo dõi, với hơn 6,3 tỷ lượt xem video từ 1.199 video được đăng tải. Hay Hậu Hoàng cũng kiếm được từ 12.100 - 193.300USD/tháng từ YouTube. Bà Tân Vlog cũng có doanh thu khoảng 65.300USD/tháng…
Có thể nói, YouTuber dường như đang là công việc hot nhất tại Việt Nam và là một trong những kênh kiếm tiền hiệu quả của nhiều người Việt.
Đặc điểm nổi trội của Youtube khiến nhiều người muốn tham gia là chi phí đầu tư không cần lớn, nhiều cá nhân chọn những nội dung dân dã, cách quay tự nhiên nhưng thu được hàng triệu view cho mỗi video tải lên, từ đó kiếm được doanh thu không nhỏ từ tiền quảng cáo như các kênh của Bà Tân Vlog, Quỳnh Trần JP (ẩm thực), Khoa Pug, Quang Vinh (du lịch)...
Ngược lại, khi trở nên nổi tiếng trên YouTube, trở thành một YouTuber cũng tương đương với một siêu mẫu, hot girl hay thậm chí trở thành một KOLs (người định hướng dư luận).
Tai tiếng cũng YouTube
Như đã đề cập ở trên, YouTuber Thơ Nguyễn đang là nữ YouTuber có thu nhập “khủng” thuộc top đầu trong làng YouTuber tại Việt Nam. Tuy nhiên, ngày 16/3, YouTuber Thơ Nguyễn đăng tải clip "xin vía học giỏi" lên internet, đã bị cơ quan chức năng xử phạt 7,5 triệu đồng vì vi phạm về cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy mê tín dị đoan.
Xem kênh của Thơ Nguyễn sẽ còn thấy nhiều clip khác như: dạy trẻ cách trèo lan can, ban công ở tầng cao; tự mình chui vào sống 24h trong bãi rác... và đến nay, với những nội dung phản cảm này, kênh Youtube của Thơ Nguyễn cũng đã bị cộng đồng tẩy chay, buộc YouTuber này phải đóng cửa kênh của mình.
Ngoài ra, còn nhiều kênh khác như: Kênh PHD Troll, Kênh Hưng Vlog/Hưng Troll, Hậu Cáo TV, Ca Cường TV, Hành tinh đồ chơi – Toy Planet... cũng có những nội dung nhảm nhí như thử thách, trêu chọc. Một số clip có nội dung nhảm nhí tương tự có thể liệt kê như clip "thầy chùa ăn thịt chó”, clip "người dân giám sát cảnh sát giao thông" hay clip "đám tang nghệ sĩ Chí Tài".
Với những vụ việc này, các YouTuber đã tìm mọi cách quay phim hay xào nấu, dàn dựng để đưa ra thông tin bị bóp méo, sai sự thật. Nhà sư trong clip nói tên thực chất chỉ là sư giả. Hay như clip "đám tang nghệ sĩ Chí Tài", cảnh các YouTuber vây chung quanh đám tang nghệ sĩ, chĩa máy quay vào tận mặt người đến đám tang không xin phép... nhiều người lắc đầu thở dài ví đám đông YouTuber "như bầy kền kền".
YouTube dùng thuật ngữ "nhà sáng tạo nội dung" (content creator) để gọi những người tham gia làm video đưa lên mạng xã hội này. Chữ "sáng tạo" cho thấy YouTuber đã đầu tư công sức, chất xám để tạo ra nội dung có chất lượng cao. Theo Tạp chí Forbes, ước tính trong năm 2020, top 10 ngôi sao YouTube tính trên quy mô toàn cầu đã kiếm được 200 triệu USD, tăng 30% so với năm 2019.
Thực tế, hiện nay YouTube của Việt Nam như một nồi canh hổ lốn với đủ thứ thượng vàng hạ cám, nhưng lại thiếu sự sáng tạo Vloger.
Những kênh Youtube như của Bà Tân, hay 1977 Vlog rất được cộng đồng mạng đón nhận vì tìm được một hướng đi mới, lạ, hấp dẫn cho người xem, và nhanh chóng nhận được nút vàng, nút bạc của YouTuber (giải thưởng dành cho những kênh Youtube đạt được một số lượt theo dõi nhất định).
Tuy nhiên, bên cạnh đó, hàng loạt những kênh video có nội dung tương tự, bắt chước hình ảnh cũng lần lượt ra đời. Điển hình nhất là kênh Hưng Vlog của của Nguyễn Văn Hưng - con trai bà Tân. Hay đơn giản như sau khi kênh youtube của Thơ Nguyễn đóng cửa, hàng loạt kênh nhái mang mác "Thơ Nguyễn" được lập ra.
Thậm chí hồi giữa tháng 7/2020, kênh ẩm thực Bếp Trên Đỉnh Đồi của Việt Nam bị cộng đồng mạng Trung Quốc lên án gay gắt do nghi đạo nhái clip của Lý Tử Thất...
Nội dung không được đầu tư bài bản, thiếu sự sáng tạo, lại thêm sự khó khăn trong việc kiểm duyệt nội dung từ chính quyền (do phải phối hợp làm việc với YouTube) nên YouTube hiện nay tràn ngập nội dung nhảm mà chính người xem hùa vào để trở thành hiện tượng.
