Nhiều bậc cha mẹ hỏi, lên THCS phải dạy con như thế nào?
Theo tôi, điều đầu tiên các bậc cha mẹ nên biết là tiểu học và THCS khác nhau như mầm non và tiểu học. Nếu tiểu học rất nhàn hạ, điểm số không quan trọng và cô chẳng chấm điểm mấy khi thì THCS lại khác, điểm số là thứ vô cùng quan trọng và mỗi bài học sẽ có điểm.
Điểm cuối năm sẽ là tổng trung bình cộng của các điểm với các hệ số khác nhau. Vì vậy, việc đầu tiên là phải dạy con quen với điểm. Ngoài ra, học tập trung và khoa học đã là việc tối quan trọng. Dạy con phân phối thời gian học cũng là việc cực kì cần thiết.
Để cùng con vượt qua giai đoạn chuyển cấp khó khăn này, các bậc cha mẹ có thể tiến hành các bước như sau:
Cùng con lập thời gian biểu
Bước 1: Cùng con lập thời gian biểu. Thời gian biểu phải đáp ứng vài tiêu chí như sau:
- Bài học nào cũng cần được dành thời gian để học vì các môn học đều quan trọng như nhau.
- Cần có thời gian đọc bài trước khi lên lớp để lên lớp cô giảng là hiểu luôn cho nhanh.
- Nếu có thể, cần bố trí làm bài tập sớm trước hôm học để nếu hôm ngay trước đó xảy ra một việc gì khiến con không có thời gian ngồi vào bàn thì con cũng đã làm bài tập trước rồi.
- Con phải có thời gian vui chơi giải trí, tập thể thao, đọc sách và làm công việc nhà.
Bước 2: Sau khi hoàn tất thời gian biểu, cha mẹ giám sát con thực hiện theo thời gian biểu đã quy định và tuyệt đối không cho phép ngoại lệ. Học kì 1 năm lớp 6 sẽ vô cùng vất vả vì đám trẻ đang quen với sự tự do vô cùng tận. Vì vậy, các cha mẹ cần kiên nhẫn vô cùng và tuyệt đối không sử dụng bạo lực cho mấy việc này.
Bước 3: Bổ sung sách cho con và tạo hứng thú đọc sách. Cha mẹ chỉ cần đọc cho con ½ câu chuyện trong 1 cuốn sách nào đó và bỏ lửng đi làm việc khác. Trí tò mò sẽ khiến con mở sách ra và đọc nốt đoạn kết. Vài lần như vậy con sẽ đọc sách rất nhiệt tình.
Cha mẹ cần bổ sung sách theo nội dung con đang học. Lượng sách của mỗi môn chỉ cần 2, 3 quyển trong 1 năm học là đủ.
Bước 4: Đưa con đến thư viện và làm thẻ cho con. Nếu nhà gần thư viện, thì việc con tự đi bộ đến thư viện trong giờ quy định trong thời gian biểu cũng sẽ là một niềm vui của trẻ.
Để con theo đuổi một môn thể thao
Bước 5: Tập cho con đưa kiến thức đã học ra ngoài thực tế. Những kiến thức lý, hóa, sinh, địa,… đều có ở khắp nơi. Nếu con học qua thực tế cuộc sống vừa đầy đủ vừa chính xác. Đây là cách bổ sung tốt nhất.
Khi tôi mua rau về, tôi thường dụ con ngắt đoạn gốc rau cho vào cốc đất nhỏ xíu để trồng. Chăm sóc và tưới tắm là việc bọn trẻ rất hào hứng. Khi ngọn rau ngóc cổ lên, con thật sự vui sướng và hi vọng sẽ trồng cả vườn rau cho cả nhà ăn thỏa thích.
Tôi cũng mua bản đồ về cho con tự tìm các địa danh, phỏng đoán các kí hiệu trên bản đồ. Những ồ, à, khi đọc bản đồ, lược đồ, biểu đồ khiến con cảm thấy giờ địa lý vui vẻ lắm.
Quả địa cầu cũng rất hữu ích, đề nghị con đọc sách địa lý và sử dụng địa cầu để giảng bài lại cho mẹ là điều mà con sẽ rất hứng thú.
Kể cả nếu con đọc bộ luật hình sự, dân sự để khám phá thêm các quy định trong môn giáo dục công dân thì cũng sẽ khiến con cảm thấy bộ môn đó hấp dẫn hơn.
Bước 6: Rất quan trọng, là cho con lựa chọn và theo đuổi một bộ môn thể thao.
Các cha mẹ lưu ý, bộ môn bóng bàn sẽ giúp mắt con không bị cận thị còn bộ môn thể dục dụng cụ, bóng rổ sẽ giúp con phát triển chiều cao. Trẻ tuổi dậy thì rất cần những bộ môn thể thao này.
Cha mẹ nên cho con được lựa chọn độ 3 môn, sau này con sẽ chọn môn thích nhất trong 3 môn đó và cố gắng duy trì cho đến khi con lớn nhé.
Bước 7: Cho con tham gia các câu lạc bộ sinh hoạt tuổi trẻ. Sống hữu ích và vui vẻ sẽ giúp con giảm bớt các suy nghĩ tiêu cực và sống hạnh phúc hơn.
Bước 8: Duy trì các giờ tâm sự riêng giữa con và cha mẹ. Càng tâm sự để hiểu con càng giúp con đỡ “ẩm ương” (tuổi teen mà). Vì thế, các cha mẹ đừng quên những giờ này. Trong lúc tâm sự, nhớ kể cho con những chuyện các cha mẹ đã làm dù “hâm hấp” trong khi bằng tuổi con nhé.
Bước 9: Dành thời gian cho con nghe nhạc và xem các loại hình nghệ thuật. Công việc này cũng rất quan trọng. Nó sẽ nâng cao khả năng thẩm âm thẩm mĩ của con đấy nhé.
Bước 10: Đừng quên các công việc nhà. Con chung tay giúp gia đình là việc phải làm và nên tăng cường vào tuổi này. Làm việc nhà ko chỉ khiến con khéo léo, học thêm được nhiều kĩ năng sống mà còn giúp giảm bớt vất vả cho cha mẹ. Hãy cùng con tạo dựng một gia đình đầm ấm nhé.
Bước 11: Chuẩn bị tuổi dậy thì cho con. Kể chuyện với con, mua sách cẩm nang tuổi mới lớn cho con đọc và chia sẻ kinh nghiệm cho con là việc không bao giờ các cha mẹ được phép “quên”. Cha mẹ nên nhớ là con cần có một người thầy thực sự về “bộ môn” này.
Làm bạn cùng con chẳng bao giờ là dễ. Từ thực tế của mình tôi thấy, dạy con năm lớp 6 là khó nhất, cha mẹ cần có kỹ năng để cùng con vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Nên mua cho con các sách tham khảo. Con cần học trong sách tham khảo. Một tác giả nói chưa đem lại cái nhìn tổng quát được mà chỉ là ý chủ quan của tác giả. Vì thế, nếu đọc nguyên sách giáo khoa sẽ không bao giờ đầy đủ. Học trong sách tham khảo, sách bài tập thêm bao giờ cũng sẽ bổ sung cho con những gì còn thiếu ở trường lớp.
TS Vũ Thu Hương (nguyên giảng viên trường ĐHSPHN)
