<div style="text-align: justify;"><strong>Dũng mãnh nên được gọi là Dũng Nam công</strong></div> <div style="text-align: justify;">Lê Văn Quân (? - 1791) còn có tên là Lê Văn Câu hay Lê Văn Duân; ông là người huyện Kiến Hưng, tỉnh Định Tường (nay là Tiền Giang); không rõ sinh vào năm nào, chỉ biết mất năm Tân Hợi (1791). Ngay từ thời trai trẻ, ông đã theo phò Nguyễn Phúc Ánh; tuy là người ít học, nhưng lúc xông trận thì rất dũng mãnh, bởi vậy được người đương thời gọi là Dũng Nam công.</div> <div style="text-align: justify;">Khi Nguyễn Nhạc cất binh khởi nghĩa vào năm 1771 và anh em Châu Văn Tiếp chiêu tập dân miền Thượng được hơn nghìn người đến chiếm giữ núi Trà Lang thuộc Phú Yên, thì Lê Văn Quân cũng từ nơi xa xôi, tìm đến xin theo Châu Văn Tiếp và được bổ chức cai đội.</div> <div style="text-align: justify;">Khi biết Lê Văn Quân là người dũng cảm, thiện chiến, Châu Văn Tiếp đồng ý gả em là Châu Thị Đậu cho ông. Sau Châu Văn Tiếp cùng ông theo về với chúa Nguyễn và sau nữa ông trở thành thuộc tướng của Đỗ Thanh Nhơn.</div> <div style="text-align: justify;">Nhà sử học Trần Trọng Kim không cho biết Lê Văn Quân đi theo Đỗ Thanh Nhơn khi nào, bởi duyên cớ gì; nhưng dựa vào Hoàng Việt hưng trí thì Lê Văn Quân đã theo Đỗ Thanh Nhơn từ khi còn chúa Định vương Nguyễn Phúc Thuần (1765 -1777), vì sách trên viết: Định vương bèn đem quân đi Cần Thơ.</div> <div style="text-align: justify;">Đến nơi thấy quân Mạc Thiên Tứ thế lực yếu ớt khó bề chống nổi với quân Tây Sơn, Định vương sai Đỗ Thanh Nhơn cùng bọn Lê Văn Quân bí mật ra Bình Thuận gọi bọn Châu Văn Tiếp, Trần Văn thức đem binh cứu viện. Sách Việt Nam sử lược cũng ghi, Lê Văn Quân trước theo Châu Văn Tiếp, sau làm thuộc tướng Đỗ Thanh Nhơn...; ông là một công thần đã theo phò Nguyễn Phúc Ánh trong lúc gian nan, nguy khốn…</div> <div style="text-align: justify;"><strong>Giữ chức Bình Tây đại đô đốc</strong></div> <div style="text-align: justify;">Năm 1782, Nguyễn Nhạc cùng Nguyễn Huệ mang quân vào đánh chiếm Gia Định. Nhưng khi hai ông vừa rút quân về Quy Nhơn thì tại Bình Thuận, Châu Văn Tiếp cùng các tướng, trong đó có Lê Văn Quân chia quân đánh dồn dập vào Gia Định, khiến tướng Tây Sơn là Đỗ Nhàn Trập không sao cầm cự nổi, đành buộc phải tháo chạy về Quy Nhơn.</div> <div style="text-align: justify;">Tháng 2 năm Quý Mão (1783), anh em Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ lại mang quân vào Nam. Lần này, Nguyễn Phúc Ánh phải chạy xuống Ba Giồng rồi qua Xiêm cầu viện. Tháng 6 năm 1784 vua Xiêm là Chất Tri (Chakri, Rama I) sai hai người cháu, đồng thời cũng là hai viên tướng cao cấp là Chiêu Tăng và Chiêu Sương, theo sự hướng dẫn của Bình Tây đại đô đốc Châu Văn Tiếp, đem hai vạn quân thủy cùng 300 chiến thuyền vượt vịnh Xiêm La, qua ngả Kiên Giang; ngoài ra, còn có đạo bộ binh gồm khoảng 3 vạn quân, do các tướng Lục Côn, Sa Uyển, Chiêu Thùy Biện chỉ huy, băng qua đất Chân Lạp, rồi tràn vào đất Việt qua ngả An Giang.</div> <div style="text-align: justify;">Ngày 13/10/1784, Châu Văn Tiếp giáp chiến với quân Tây Sơn ở sông Mang Thít thuộc địa phận Long Hồ (Vĩnh Long), bị phò mã Tây Sơn là Trương Văn Đa đâm chết. Bấy giờ Lê Văn Quân đang giữ chức Tiền quân, Nguyễn vương bèn thăng Lê Văn Quân giữ chức Bình Tây đại đô đốc, tước Dũng quận công. Ngay sau đó, Lê Văn Quân thống lĩnh đại quân tiến đánh Ba Lai, Trà Tân và các nơi khác. </div> <div style="text-align: right;"><em>(còn nữa)</em></div>
