Cấp cứu… vì tự ngưng thuốc
Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM gần đây tiếp nhận người bệnh N.T.L. (34 tuổi, ngụ tại TPHCM) nhập viện trong tình trạng ho nhiều, khó thở và khò khè. Tại phòng khám Hen - COPD, các bác sĩ cho biết, chị L. bị hen phế quản cấp. Do mấy tuần qua, chị L. thấy sức khỏe của mình ổn nên tự ý ngưng thuốc xịt điều trị hằng ngày. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau, chị L. thấy khó thở nặng, ho nhiều phải nhập viện cấp cứu. Người bệnh được cho thở oxy, phun khí dung thuốc giãn đường thở, tiêm thuốc corticoid. Các bác sĩ cho biết, nguyên nhân khiến tình trạng của chị L. diễn tiến xấu hơn là do tự ý ngưng thuốc và khi triệu chứng trở nặng đã không biết cách sử dụng thuốc cắt cơn hen đúng lúc.
Theo PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, triệu chứng lâm sàng điển hình của hen là ho, khò khè, khó thở và nặng ngực. Tuy nhiên, cũng có nhiều người bệnh hen chỉ khó thở đơn thuần hoặc có người bệnh chỉ lên cơn hen khi giao mùa. Chính vì vậy, triệu chứng của bệnh hen rất đa dạng và rất khó để phát hiện nếu không có các xét nghiệm chuyên sâu.
Triệu chứng ho của bệnh hen suyễn rất dễ nhầm lẫn với bệnh lao. Do đó, để chẩn đoán bệnh chính xác, người bệnh cần phải chụp lao phổi để loại trừ bệnh lý này. Điều quan trọng là người bệnh cần làm một phương pháp rất cơ bản là hô hấp ký (dành cho người bệnh từ 5 tuổi trở lên và phương pháp hô hấp xung ký cho người từ 2 tuổi trở lên) để được Bác sĩ đánh giá, chẩn đoán kịp thời.
Kết quả điều trị 50% phụ thuộc vào người bệnh
Việc phòng tránh và ngăn ngừa lên cơn hen suyễn cấp là vấn đề cần được quan tâm hơn cả. Yếu tố dễ dẫn đến cơn suyễn cấp là do thay đổi thời tiết. Việc nuôi thú cưng như mèo, chó cũng là một nguy cơ cho người bệnh hen suyễn khi dễ hít phải lông của chúng. Bên cạnh đó, việc dùng nước hoa, nước xả vải hoặc các chất tạo ra mùi thơm cũng là tác nhân gây gia tăng số cơn hen suyễn cấp của người bệnh.
 |
| PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đang tư vấn cho người bệnh. |
“Có hai nhóm nguy cơ vô cùng quan trọng đối với người bệnh hen suyễn là dị ứng với thức ăn và dị ứng với thuốc. Nếu gặp những thức ăn bị dị ứng thì người bệnh rất dễ bị lên cơn hen cấp, thậm chí bị sốc phản vệ. Người bệnh phải nắm rõ yếu tố nào là yếu tố nguy cơ gây ra cơn hen suyễn của mình để phòng tránh”, PGS TS BS. Lê Thị Tuyết Lan chia sẻ.
Hen là bệnh mạn tính cần phải điều trị lâu dài, do đó người bệnh cần tuân thủ điều trị, sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Các toa thuốc của người bệnh thường được cá thể hóa, mỗi người bệnh với mỗi triệu chứng, yếu tố nguy cơ khác nhau sẽ được chỉ định toa thuốc khác nhau. Do đó, không nên dùng thuốc của người khác để điều trị cho bản thân.
PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan cho biết, việc sử dụng thuốc chiếm 50% tỷ lệ thành công trong việc kiểm soát bệnh, 50% còn lại phụ thuộc vào việc người bệnh và người nhà người bệnh chú ý phòng ngừa các yếu tố nguy cơ. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý ngưng thuốc hoặc sử dụng thuốc không theo đơn của bác sĩ. Điều này có thể gây ra việc sốc phản vệ và dẫn tới tử vong trong thời gian rất ngắn.
PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan khuyến cáo, người bị hen suyễn cần phải tuân thủ các biện pháp chung như không để các chất có mùi lạ trong nhà, nhất là trong phòng ngủ, nơi làm việc, không dùng mền gối bằng lông. Khi ra ngoài trời, nên quấn khăn che mũi và che miệng, nhất là khi thời tiết lạnh để sưởi ấm không khí trước khi vào đường hô hấp. Tránh dùng các thực phẩm hay thuốc uống có gốc sunfit (thường có trong rượu, bia và các thực phẩm cần bảo quản lâu). không hút thuốc, tránh khói thuốc lá. Cần tái khám đúng lịch và tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh tốt, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Trong thời điểm dịch bệnh phức tạp như hiện nay, trường hợp nhiễm Covid-19, người bị hen suyễn sẽ dễ diễn tiến nặng hơn và nguy hiểm đến tính mạng.
Người bệnh nên hạn chế khả năng bị lây nhiễm Covid-19 bằng cách tuân thủ các khuyến cáo chung của Bộ Y tế, đồng thời chủ động kiểm soát tốt bệnh. Khi các triệu chứng trở nặng, người bệnh nên liên hệ ngay với bác sĩ hoặc cơ sở y tế để được hướng dẫn và tư vấn cụ thể.
