Một thực tế đang diễn ra hiện nay, nhiều chủ đầu tư, đơn vị phân phối dù không có kinh nghiệm, năng lực và tiềm lực về kinh tế nhưng cũng xin đầu tư dự án, xây dựng chung cư, dự án phân lô đất nền… nhưng lại khiến không ít người dân rơi vào cảnh tiền mất tật mang, gặp bất lợi khi buộc phải xử lý khủng hoảng.
Đất nền: "Dính" từ lừa quy hoạch tới lừa bán
Mới đây, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TPHCM đã khởi tố hàng loạt vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" liên quan đến nhiều dự án bất động sản trên địa bàn thành phố. Điển hình là vụ án hình sự “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển đô thị Phi Long.
Trước đó Báo KH&ĐS đã có bài phản ánh sai phạm của Công ty Phi Long tại các dự án bất động sản ở TPHCM. Cụ thể, tại dự án Nam - Nam Sài Gòn do Công ty Phi Long làm chủ đầu tư từng được phê duyệt quy hoạch 1/500 từ năm 2002. Tuy nhiên sau đó, chủ đầu tư đã xin điều chỉnh quy hoạch.
Đến năm 2005, Sở Quy hoạch - Kiến trúc chấp thuận chủ trương cho phép Công ty Phi Long điều chỉnh quy hoạch và hủy bỏ quy hoạch cũ đã được duyệt. Sở Quy hoạch - Kiến trúc yêu cầu Công ty Phi Long hoàn chỉnh hồ sơ quy hoạch mới để được phê duyệt 1/500.
Nhưng công ty này không thực hiện theo yêu cầu của Sở Quy hoạch - Kiến trúc, mà tự vẽ nhiều bản đồ chưa được phê duyệt để huy động vốn từ khách hàng qua những hợp đồng góp vốn đầu tư. Hàng trăm người dân “sập bẫy”, làm đơn tố cáo Công ty Phi Long để đòi lại tiền. Nhiều người còn phát hiện cùng một nền đất nhưng bị chủ đầu tư xẻ ra bán cho nhiều người.
Theo UBND huyện Bình Chánh, đến nay dự án chưa có quy hoạch 1/500, nhưng qua kê khai đã có tới 280 khách hàng “sập bẫy” mua nền đất trên giấy của Công ty Phi Long. Không những vậy, Công ty Phi Long đã tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.
Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM cũng đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt tạm giam bà Phạm Thị Tuyết Nhung (38 tuổi, Giám đốc Công ty CP Tư vấn và Đầu tư Angel Lina) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo điều tra, Công ty Angel Lina của bà Nhung đã dựng lên nhiều dự án “ma” trên đất công cộng, đất quy hoạch tại quận 9, quận Bình Tân rồi rao bán cho người dân dưới hình thức góp vốn đầu tư.
Chung cư: Mua nhà... không sổ
Theo phản ánh của cư dân, năm 2015, khi nhận bàn giao căn hộ tại dự án Dream Home Luxury, Công ty CP Nhà Mơ - chủ đầu tư dự án, cam kết sẽ đảm bảo các quyền lợi cho cư dân, trong đó có việc 1 - 2 năm sau khi nhận căn hộ sẽ bàn giao giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà (GCN). Tuy nhiên, đã 5 năm trôi qua, hơn 500 hộ dân sinh sống tại đây vẫn chưa nhận được bất kỳ giấy tờ nào.
Anh N.V.Q., một cư dân đang sinh sống tại khu B2 cho biết: “Chúng tôi đã nhận bàn giao nhà cách đây hơn 5 năm, nhưng Công ty CP Nhà Mơ không hề có động thái nào để thực hiện các điều khoản đã được ký kết trong hợp đồng. Họ luôn hứa hẹn giải quyết việc cấp sổ hồng, nhưng đến nay, sự việc vẫn chìm trong im lặng. Chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng sớm can thiệp, yêu cầu Công ty CP Nhà Mơ phải nhanh chóng giải quyết các quyền lợi chính đáng của cư dân!”.
Ông L.T.H., Trưởng ban Quản trị (BQT) chung cư cho biết, cư dân chưa thể có sổ hồng do chủ đầu tư đã thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho Ngân hàng Đông Á (với số dư nợ là 51 tỷ đồng) để có vốn thực hiện các dự án khác. “Việc thế chấp sổ đỏ của dự án (là tài sản đã bán và bàn giao cho cư dân) là hành vi vi phạm pháp luật, có thể gây ra rủi ro về quyền sở hữu hợp pháp của người mua căn hộ”, ông H. nói.
Cũng theo ông H., BQT chung cư đã được UBND quận Gò Vấp ra quyết định công nhận từ năm 2019, tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư vẫn chưa cung cấp báo cáo quyết toán số liệu kinh phí quỹ bảo trì và không bàn giao quỹ bảo trì cho BQT, với số tiền gần 10 tỷ đồng.
Trước sự phản ứng của cư dân, ngày 13/6/2020, Công ty CP Nhà Mơ đã tổ chức cuộc họp với đại diện Ban Quản trị (BQT) chung cư. Tại cuộc họp, đại diện BQT chung cư đã chất vấn Công ty CP Nhà Mơ các nội dung như: thời gian, lộ trình cụ thể bàn giao sổ hồng cho cư dân; công khai tài chính phí bảo trì và bàn giao phí bảo trì cho BQT quản lý; giải quyết các vấn đề hư hỏng thang máy, thay đổi máy phát điện… Tuy nhiên, Công ty CP Nhà Mơ chỉ quanh co mà chưa có cam kết gì về các vấn đề nêu trên.
Cụ thể, về pháp lý và lộ trình bàn giao sổ hồng cho cư dân, ông Nguyễn Tri Nhân, Tổng Giám đốc Công ty CP Nhà Mơ cho biết, do dự án có sai sót về thiết kế kỹ thuật nên hiện chưa được các cơ quan chức năng nghiệm thu để hoàn thiện thủ tục pháp lý.
Đáng chú ý, dù đã bàn giao nhà cho cư dân hơn 5 năm nay, nhưng Công ty Nhà Mơ lại đổ lỗi do dịch bệnh Covid-19 nên chưa nộp hồ sơ hoàn thiện. Đồng thời, hứa hẹn sau khi được cơ quan chức năng phản hồi về hồ sơ điều chỉnh sẽ thông báo đến cư dân.
Đối với Quỹ bảo trì chung cư, Công ty CP Nhà Mơ cho biết, ngày 22/6/2020 sẽ cung cấp các số liệu, chứng từ cho BQT. Tiếp đó, khoảng 2 tháng sau, khi hoàn tất các thủ tục, Nhà Mơ sẽ chuyển khoản 50% phí bảo trì cho BQT quản lý. Nếu không đúng hẹn, Nhà Mơ hứa sẽ chịu phạt tính theo lãi suất ngân hàng.
Tuy nhiên, Luật sư Đinh Công Hưng (Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết: “Theo Điều 109 Luật Nhà ở, trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày BQT nhà chung cư được thành lập, chủ đầu tư phải chuyển giao kinh phí bảo trì bao gồm cả lãi suất tiền gửi cho BQT để thực hiện quản lý, sử dụng theo quy định. Trường hợp chủ đầu tư không bàn giao kinh phí bảo trì, thì BQT nhà chung cư có quyền yêu cầu UBND TPHCM thực hiện cưỡng chế, buộc chủ đầu tư phải thực hiện bàn giao”.
