Ung thư cổ tử cung đang là mối nguy hàng đầu đe dọa sức khỏe, tính mạng của phụ nữ trên toàn cầu. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm thế giới ghi nhận hơn 500.000 trường hợp mắc mới và có khoảng 250.000 ca tử vong. Ước tính đến năm 2030, số ca tử vong do căn bệnh này có thể tăng lên đến 443.000 người, gấp đôi các ca tử vong liên quan đến các tai biến sản khoa.
Riêng Việt Nam ghi nhận có hơn 4.000 ca mắc mới mỗi năm và hơn 2.000 ca tử vong. Thêm vào đó, chi phí điều trị ung thư vùng cổ tử cung khá cao, gây sức ép không nhỏ đến nguồn lực kinh tế. Căn bệnh này cũng để lại hệ lụy nặng nề cho sức khỏe, tâm sinh lý và hạnh phúc của người phụ nữ.
Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính của tế bào biểu mô lát (tế bào biểu mô vảy) hoặc tế bào biểu mô tuyến cổ tử cung phát triển bất thường dẫn đến hình thành các khối u trong cổ tử cung. Các khối u này nhân lên một cách mất kiểm soát, xâm lấn và tác động đến các cơ quan xung quanh, thường gặp nhất là di căn đến phổi, gan, bàng quang, âm đạo và trực tràng.
Các triệu chứng ban đầu của khối u ác tính vùng cổ tử cung không rõ ràng, tiến triển thầm lặng, người bệnh khó nhận biết.
Khi các triệu chứng xuất hiện rõ ràng hơn đồng nghĩa với việc tế bào ung thư đã di căn lan rộng. Các can thiệp điều trị lúc này vẫn có thể phát huy được hiệu quả, nhưng khá phức tạp và tốn nhiều chi phí. Trong trường hợp xấu nhất, phụ nữ phải đối mặt với nguy cơ cắt bỏ toàn bộ tử cung, buồng trứng, các hạch bạch huyết lân cận, ảnh hưởng đến thiên chức làm mẹ...
 |
Ca phẫu thuật cho bệnh nhân ung thư tử cung - Ảnh minh họa |
Vì vậy, cần phát hiện sớm khi có các dấu hiệu:
Chảy máu âm đạo bất thường
Đây là biểu hiện ung thư cổ tử cung đặc trưng nhất ở giai đoạn đầu, gây ra do niêm mạc cổ tử cung biến đổi hoặc khối ung thư phát triển kích thước, xâm lấn sang các mô lân cận, tạo ra các mạch mới, dễ vỡ, gây chảy máu.
Tình trạng chảy máu âm đạo bất thường xảy ra giữa kỳ kinh nguyệt, sau khi quan hệ tình dục, sau mãn kinh, sau khi đi vệ sinh… Mức độ chảy máu ở mỗi người là khác nhau, máu thường đỏ tươi, lượng ít – nhiều, tự ngưng nhưng sau đó lặp lại và tăng dần tần suất.
Dịch âm đạo bất thường
Dịch âm đạo (huyết trắng) tiết ra lúc đầu ít, sau tăng dần, có thể loãng hoặc nhầy, trắng đục hoặc xanh như mủ, hoặc lẫn màu hồng của máu, lâu ngày có mùi khó chịu.
Rối loạn kinh nguyệt
Ung thư cổ tử cung cũng có thể gây mất cân bằng hormone trong cơ thể, ảnh hưởng đến sự phát triển và rụng trứng, dẫn đến hiện tượng kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài hơn bình thường, rong kinh, kinh nguyệt có màu đen sẫm.
Đau hoặc chảy máu sau khi quan hệ
Tình trạng đau khi quan hệ tình dục là dấu hiệu quan trọng cảnh báo các tổn thương ở đường sinh dục, trong đó có ung thư cổ tử cung.
Đau vùng chậu, đau lưng dưới
Nếu bạn bị đau nhiều vùng thắt lưng, xương chậu, đặc biệt là vùng chậu, vùng lưng dưới cũng là triệu chứng cảnh báo của việc thay đổi ở cổ tử cung. Vì vậy, khi có cơn đau âm ỉ, đôi khi là dữ dội vùng tiểu xương chậu cần lưu ý thăm khám sớm.
Khó chịu khi đi tiểu
Khó chịu, châm chích khi đi tiểu cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư cổ tử cung. Đi tiểu nhiều hơn, tiểu tiện mất kiểm soát, nước tiểu có màu, mùi bất thường, đặc biệt đi tiểu ra máu.
Tiểu không kiểm soát
Khối u ở tử cung hoặc sự chèn ép của u có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến chức năng của lưu thông đường ruột và đường tiểu, từ đó làm thay đổi thói quen đại tiện – tiểu tiện, người bệnh có thể bị rối loạn đại tiện như tiêu chảy, táo bón, tiêu chảy xen kẽ táo bón hoặc gặp tình trạng đi tiểu không kiểm soát.
 |
Biểu hiện của ung thư tử cung - Ảnh minh họa |
Giảm cân không rõ nguyên nhân
Sụt cân là một trong những dấu hiệu ung thư cổ tử cung mà người bệnh có thể gặp từ sớm, nguyên nhân có thể liên quan đến bất thường ở đường tiêu hóa, hoặc rối loạn toàn thân do bệnh ung thư gây ra. Nếu bị giảm cân đột ngột trong thời gian ngắn bạn nên chủ động đến bệnh viện thăm khám để kiểm tra tình trạng sức khoẻ.
Liên tục mệt mỏi
Hầu hết các loại ung thư đều gây ra tình trạng giảm cân, chán ăn, sụt cân. Ung thư cũng làm giảm số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh và thay thế bằng các tế bào máu trắng để cố gắng chiến đấu với căn bệnh này. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu máu, suy giảm miễn dịch, gây ra tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Sưng đau ở chân
Khi khối u phát triển lớn dần và lan rộng sẽ gây chèn ép dây thần kinh và làm tắc nghẽn máu không đến được tứ chi, gây sưng và đau chân, tình trạng đau có xu hướng liên tục và tăng nặng theo thời gian.
BS Nguyễn Văn Thái (Viện Y học phóng xạ và Ung bướu quân đội)
