Theo phán quyết của Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên, bị cáo Phan Mạnh Cường, cựu Bí thư Thành ủy Thái Nguyên, cựu Trưởng BQL các KCN tỉnh, với vai trò là người chịu trách nhiệm chính trong các sai phạm, bị HĐXX tuyên phạt 15 tháng tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước”; 9 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”. Tổng hình phạt cho hai tội danh là 10 năm 3 tháng tù. Các bị cáo: Mã Văn Huy bị tuyên phạt 7 năm tù; Nông Quốc Tiến chịu mức án 12 tháng tù và Nguyễn Vũ Huy 9 tháng tù.
Cựu Bí thư Thành ủy Thái Nguyên Phan Mạnh Cường |
Trước đó, trong phần tranh tụng tại Tòa, các bị cáo đều khai nhận rõ hành vi và các tình tiết liên quan, nhưng không nhận phạm tội như cáo trạng truy tố. Tuy nhiên, căn cứ hồ sơ tài liệu, chứng cứ thu thập được của Cơ quan điều tra cũng như cáo trạng của Viện Kiểm sát, Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã phân tích, đánh giá toàn bộ nội dung vụ án, vai trò của từng bị cáo, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ để đưa ra hình phạt.
Ngoài hình phạt đã tuyên, về phần dân sự, các bị cáo phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước” phải bồi thường thiệt hại số tiền trên 1,56 tỷ đồng. Trong đó, bị cáo Phan Mạnh Cường bồi thường 50%; Nông Quốc Tiến 30% và Nguyễn Vũ Huy chịu 20%.
Đối với các doanh nghiệp đã ký hợp đồng thuê đất nhưng không áp dụng đúng thời điểm quy định, từ đó hưởng số tiền chênh lệch lớn, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số tiền trên 46,6 tỷ đồng, Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên buộc các doanh nghiệp liên quan phải hoàn trả số tiền trên, sung quỹ Nhà nước.
Như chúng tôi đã thông tin: Ngày 24/10/2011, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ra Quyết định số 2638/QĐ-UBND phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình KCN Điềm Thụy với diện tích 180ha (đến năm 2017 được đổi tên thành Dự án xây dựng KCN Điềm Thụy - Khu A) và giao cho Ban Quản lý các KCN tỉnh làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của Dự án là trên 1.400 tỷ đồng, từ vốn ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn khác. Ban Quản lý các KCN tỉnh được UBND tỉnh giao trực tiếp quản lý, sử dụng vốn để thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng công trình.
Ngày 30/5/2014, UBND tỉnh thành lập Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng KCN, trực thuộc Ban Quản lý các KCN tỉnh (có chức năng giúp Ban Quản lý các KCN tỉnh thực hiện nhiệm vụ do chủ đầu tư giao, về quyền hạn do chủ đầu tư ủy quyền theo quy định của pháp luật).
Trong quá trình thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình, ký hợp đồng cho thuê lại đất tại KCN Điềm Thụy, bị cáo Phan Mạnh Cường (khi đó là Trưởng Ban Quản lý các KCN tỉnh, kiêm Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng KCN, giai đoạn 2013-2019) và một số cá nhân có trách nhiệm thuộc Ban Quản lý các KCN tỉnh đã có hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Theo đó, trong quá trình đầu tư xây dựng, các bị cáo đã có hành vi thiếu trách nhiệm, không thực hiện đúng quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng công trình, nghiệm thu hoàn thành công trình và lập báo cáo quyết toán dự án hoàn thành đối với gói thầu khi chưa được thi công hoàn thành như hồ sơ thiết kế thi công và quyết toán đã được thẩm tra, phê duyệt, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 1,6 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, trong thời gian từ năm 2014 đến 2018, các bị cáo đã cố tình làm sai hợp đồng cho thuê đất theo quy định cho nhiều nhà đầu tư, gây thiệt hại của Nhà nước số tiền lớn. Cơ quan tố tụng xác định, bị cáo Phan Mạnh Cường phải chịu trách nhiệm chính đối với những sai phạm và thiệt hại trong vụ án. Các bị cáo khác chịu trách nhiệm với vai trò đồng phạm.
Ngày 30/12/2021, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên đã ra Quyết định số 79/CSKT khởi tố vụ án hình sự: “Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước” xảy ra tại Ban Quản lý các KCN Thái Nguyên năm 2014, thời điểm ông Phan Mạnh Cường làm Trưởng Ban.
Một ngày sau, ngày 31/12/2021, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên đã ra Quyết định số 146/CSKT khởi tố bị can đối với ông Phan Mạnh Cường, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Thái Nguyên, nguyên Trưởng Ban Quản lý các KCN Thái Nguyên với tội danh “Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước” theo quy định tại khoản 2 Điều 179 Bộ luật Hình sự.
Ngày 28/9/2023, Tòa án Nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Phan Mạnh Cường và các đồng phạm. Tuy nhiên, qua hai ngày xét xử, Hội đồng xét xử đã quyết định trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát để điều tra bổ sung về những vấn đề: Xem xét trách nhiệm hành vi của các cá nhân thuộc các nhà thầu thi công và nhà thầu tư vấn giám sát, đơn vị thiết kế để làm rõ nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm pháp của các bị cáo, đồng thời xem xét dấu hiệu đồng phạm hoặc tội phạm khác.
Ngày 27/12/2023, vụ án tiếp tục được đưa ra xét xử nhưng các luật sư bào chữa cho bị cáo Mã Văn Huy vắng mặt và có đơn xin hoãn,.
Ngày 16/1/2024 phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Phan Mạnh Cường và các đồng phạm được mở trở lại và kết thúc ngày 19/1/2024 như dự kiến.