Hỏi: Khí radon là khí độc trong nhà, xin hỏi cơ chế hình thành của khí như thế nào?
Đặng Hoài Anh (Hà Nội)
TS Trịnh Quyết Thắng, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam: Khí radon có cả trong không khí tự nhiên và trong nhà, nó là khí có tính phóng xạ tự nhiên sinh ra từ sự phân rã phóng xạ của uran, đó là chất có ở hầu khắp mọi nơi trong lớp vỏ Trái đất. Khi một nguyên tử phóng xạ phân rã, hạt nhân của nó (thuộc loại không bền) thay đổi, chuyển thành hạt nhân của nguyên tố khác, và được gọi là hạt nhân con. Tại cùng thời điểm đó, một lượng phóng xạ được phát ra dưới dạng hạt alpha hoặc beta, hoặc một hay nhiều tia gamma. Uran phân rã hết thành một chuỗi các hạt nhân phóng xạ con, chúng thường giữ nguyên vị trí cũ nhờ liên kết hoá học với vật chất chứa uran cho đến khi radon được hình thành. Radon, có tính trơ hoá học, không liên kết với các nguyên tử vật chất chủ của nó, và thoát qua các vết rạn và lỗ trống rất nhỏ trong mặt đất, rồi khuyếch tán vào không khí, từ đó chúng ta có thể hít phải.
