TS.BS Nguyễn Nam Hà, chuyên khoa Tai Mũi Họng (Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch) cho biết, trước khi virus và các mầm bệnh nói chung, virus SARS-CoV-2 nói riêng, xâm nhập vào sâu trong cơ thể cũng như xuống phổi và gây ra các tình trạng nguy hiểm, chúng phải đi qua đường hô hấp trên.
Vùng mũi, họng được xem là chốt chặn góp phần ngăn sự xâm nhập của SARS-CoV-2.
Xịt mũi hằng ngày bằng nước muối sinh lý
“Chăm sóc mũi đúng cách ngoài việc giúp hạn chế lây nhiễm SARS-CoV-2 còn hỗ trợ điều trị, phòng ngừa viêm mũi cấp và mạn tính, viêm mũi xoang cấp và mạn tính, sau phẫu thuật mũi xoang…,” TS.BS Nam Hà cho biết.
Đặc biệt đối với nhân viên y tế, hốc mũi chứa nhiều tác nhân gây bệnh nên rất cần chăm sóc mũi, tránh lây nhiễm bệnh cho người khác.
Dung dịch dùng để chăm sóc mũi hàng ngày là nước muối sinh lý.
Dụng cụ để rửa mũi là bình xịt mũi nước muối sinh lý dạng phun sương pha sẵn (nasal spray).
Các bước xịt mũi hàng ngày:
Bước 1: Xịt 1 bên mũi 3 nhát; lưu ý chúc đầu xịt hướng xuống đất, lau đầu xịt bằng khăn giấy sạch.
Bước 2: Bịt mũi bên còn lại để hỉ mũi bên đã xịt.
Lặp lại tương tự 2-3 lần cho mỗi bên.
TS.BS Nguyễn Nam Hà, chuyên khoa Tai Mũi Họng (Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch)
Theo TS.BS Nam Hà, trong trường hợp nước muối dư chảy ngược lại, đọng vào chân đầu xịt, phải lấy đầu xịt ra lau khô bình xịt và cất bình xịt nơi khô ráo sau khi dùng.
Bình xịt là dụng cụ vệ sinh cá nhân, tránh dùng chung, nhất là trẻ em.
Người đang nhiễm bệnh Covid-19 chỉ thực hiện xịt mũi ở phòng vệ sinh riêng, tránh làm phát tán giọt bắn khi hỉ mũi sau xịt mũi.
Súc miệng trước khi súc họng
Việc súc miệng rất dễ thực hiện, nên mọi người thường làm đúng. Đó là cho nước vào miệng, ngậm miệng súc “ục, ục, ục”, rồi nhổ bỏ nước súc miệng. Tư thế đầu thẳng, không cần ngửa cổ.
Điều quan trọng là phải súc miệng trước khi súc họng.
TS.BS Nguyễn Nam Hà cho biết, nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) phù hợp cho súc họng hàng ngày, cho người bình thường và không tiếp xúc gần bệnh nhân Covid-19. Dung dịch này có thể dùng được cho trẻ em thậm chí là trẻ nhỏ.
Các nghiên cứu cho thấy các dung dịch có chứa chất khử khuẩn làm thay đổi số lượng các loại vi sinh thường trú ở vùng họng, trong khi nước muối sinh lý hầu như không làm thay đổi hệ vi sinh thường trú trong họng.
Chưa kể khi sử dụng lâu dài nước súc miệng có tinh dầu, chất khử khuẩn có thể kích thích họng gây bệnh “viêm họng mạn do nước súc miệng".
Ngoài các chai nước muối sinh lý y tế pha sẵn tiện dụng, chung ta cũng có thể pha nước muối sinh lý tại nhà với công thức: 1 muỗng cà phê muối đầy trong 1 lít nước sôi để nguội.
Dung dịch muối loãng tự pha này chỉ nên sử dụng trong ngày, để tránh nhiễm khuẩn do để qua đêm.
TS.BS Nguyễn Nam Hà
Đối với bệnh nhân Covid-19 và người tiếp xúc gần bệnh nhân Covid-19, các bác sĩ sẽ chỉ định các dung dịch súc họng có các chất khử khuẩn như povidone iodine, chlorhexidine
Súc họng bao nhiêu lần mỗi ngày?
Theo Hiệp hội Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ: “Súc họng thường xuyên như bạn muốn, thậm chí mỗi nửa giờ”.
Theo TS.BS Nguyễn Nam Hà, nên súc họng ít nhất 5 lần: sáng, tối, sau 3 bữa ăn là các thời điểm họng chúng ta đọng dịch nhầy từ mũi, họng mũi hoặc chất kích thích trong thức ăn.
Nên súc họng ngay khi đi ra ngoài về, sau khi nói chuyện hoặc tiếp xúc với người ngoài, ngay sau khi bơi lội,…
Giáo viên, giảng viên súc họng sau mỗi tiết giảng bài sẽ thấy giảm cảm giác khô, vướng họng.
Nhân viên y tế súc họng ngay sau khi hết ca làm việc.
Các bước súc họng
Bước 1: Cho ra ly một lượng nước súc họng vừa đủ khoảng 5 – 10ml.
Bước 2: Đưa lượng nước này vào trong miệng.
Để súc họng có hiệu quả, ngoài tư thế ngửa cổ, cần lưu ý THÈ LƯỠI RA TRƯỚC khi kêu “khò… khò… khò...” : đây là động tác quan trọng, giúp nước len qua khe hở xuống được họng.
Nếu không thè lưỡi ra trước, khẩu cái mềm và lưỡi đóng lại, ngăn không cho nước xuống sâu.
TS.BS Nam Hà nhấn mạnh, khi không thè lưỡi ra trước, dù có ngửa cổ tối đa, chúng ta chỉ súc miệng chứ chưa súc họng. Trong nghiên cứu sử dụng dung dịch màu khi súc họng, dung dịch màu không vào được amiđan khẩu cái nếu chúng ta không thè lưỡi ra trước khi kêu “khò…khò…khò”.
Bước 4: Nhổ bỏ phần nước súc họng.
