Chích xơ điều trị giãn tĩnh mạch

(khoahocdoisong.vn) - Chích xơ nghĩa là làm tắc các tĩnh mạch bị giãn bằng hóa chất. Phương pháp rất đơn giản, hiệu quả lên đến trên 80% ngay sau khi chíchv à hầu như không có biến chứng trầm trọng nào. Tuy nhiên, nó chỉ áp dụng cho một số trường hợp có chỉ định cụ thể.
Bệnh suy tĩnh mạch mạn tính chiếm đến 1% ở nam giới và 4,5% nữ giới ở tuổi trưởng thành, trong đó khoảng 35% ở những người đang trong độ tuổi lao động. (Nguồn internet)

Bệnh suy tĩnh mạch mạn tính chiếm đến 1% ở nam giới và 4,5% nữ giới ở tuổi trưởng thành, trong đó khoảng 35% ở những người đang trong độ tuổi lao động. (Nguồn internet)

Đa phần không biết về bệnh 

Ở Việt Nam, giãn tĩnh mạch rất  thường gặp nhưng chưa thực sự có được sự chú ý. Theo một nghiên cứu đa trung tâm do Trường Đại học Y Dược TPHCM chủ trì, đa số bệnh nhân (77,6%) không hề biết về bệnh tĩnh mạch trước đó. Trong đó chủ yếu là bệnh nhân ít quan tâm, ngại đi khám, thầy thuốc coi nhẹ và bỏ sót các triệu chứng. Trong đó, 91,3% bệnh nhân không được điều trị; 8,7% được điều trị không đúng phương pháp, chủ yếu sử dụng các loại thuốc chữa triệu chứng như Aspirin, lợi tiểu hoặc các loại thuốc Đông y.

Trong thực hành bệnh viện hằng ngày, chúng tôi nhận thấy có một số người về di truyền dễ bị mắc bệnh hơn do những thay đổi về enzym trong mô liên kết.

Nữ thường bị nhiều hơn nam do ảnh hưởng của nội tiết tố nữ, thai nghén tác động lên thành tĩnh mạch, do phải đứng lâu trong một số ngành nghề đặc biệt như bán hàng, thợ dệt, do khối lượng cơ thấp hoặc dùng giày không thích hợp. Các loại thuốc ngừa thai do sử dụng nội tiết tố nên cũng là một yếu tố nguy cơ như thai nghén. Tăng trọng quá mức cũng là một yếu tố nguy cơ…

Giãn tĩnh mạch có thể dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch, chân nóng, sưng đỏ, các tĩnh mạch nông nổi rõ và viêm cứng. (Nguồn internet)

Giãn tĩnh mạch có thể dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch, chân nóng, sưng đỏ, các tĩnh mạch nông nổi rõ và viêm cứng. (Nguồn internet)

Các phẫu thuật có thể gây ra biến chứng huyết khối tĩnh mạch và viêm tĩnh mạch, nhất là những phẫu thuật vùng tiểu khung như phẫu thuật trong sản khoa và niệu khoa các thủ thuật khác như bó bột, bất động lâu trong gãy xương… Tuy nhiên, gần đây tầm quan trọng của yếu tố nguy cơ này đã giảm bớt.

Những người ăn kiêng nhiều chất bột, ít chất xơ hay bị táo bón cũng rất dễ bị giãn tĩnh mạch.

Giãn tĩnh mạch có thể gây các biến chứng về rối loạn huyết động học: Cẳng chân bệnh nhân bị sưng to, có triệu chứng đau buốt mặt sau cẳng chân, chuột rút về đêm.

Nặng hơn bệnh nhân có thể bị viêm tắc tĩnh mạch, chân nóng, sưng đỏ, các tĩnh mạch nông nổi rõ và viêm cứng.

Giai đoạn cuối cùng có thể diễn tiến đến tình trạng giãn to toàn bộ hệ tĩnh mạch, các tĩnh giãn rất lớn, ứ trệ tuần hoàn và rối loạn dinh dưỡng của da chân phía dưới gây viêm loét, nhiễm trùng rất khó điều trị.

Cục thuyên tắc có thể tách rời khỏi thành tĩnh mạch, đi về tim và gây thuyên tắc động mạch phổi, một biến chứng rất nặng có thể đưa đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Các phương pháp điều trị 

Có 4 phương pháp điều trị chính.

Phương pháp phòng ngừa nhằm chặn đứng sự trào ngược và làm cho các lực tác động lên dòng chảy của tĩnh mạch được tốt hơn. Bao gồm: Để chân cao khi nằm nghỉ, tập cơ mạnh hơn, tránh đứng hay ngồi lâu, mang vớ thun hay quấn chân bằng băng thun, sửa lại vị trí bàn chân đối với các dị tật, tránh béo phì, tập hít thở sâu, ăn chế độ có nhiều chất xơ để tránh táo bón…

Băng ép nhằm phục hồi áp suất chênh lệch giữa hai hệ thống tĩnh mạch nông và sâu thông qua hệ thống xuyên, giảm đường kính của lòng tĩnh mạch để tăng khả năng vận chuyển khi nghỉ ngơi cũng như khi gắng sức.

Chích xơ cho hiệu quả làm tắc tĩnh mạch bị giãn khá cao lên đến trên 80% ngay sau khi chích.

Chích xơ cho hiệu quả làm tắc tĩnh mạch bị giãn khá cao lên đến trên 80% ngay sau khi chích.

Điều trị nội khoa với các thuốc làm bền thành mạch như Daflon, Rutin C, Veinamitol… Nhưng phần lớn chỉ có tác dụng trong giai đoạn đầu của giãn tĩnh mạch. Một số thầy thuốc chuyên khoa còn áp dụng phương pháp tiêm gây xơ tại chỗ với các thuốc làm xơ hóa lòng mạch máu.

Phẫu thuật với hai phương pháp chính: Lấy bỏ các tĩnh mạch nông bị giãn gọi là phương pháp Stripping bằng một dụng cụ chuyên dùng cho phép rút các tĩnh mạch; phương pháp Chivas lấy các đoạn tĩnh mạch bị giãn của hệ thống xuyên, đây là phương pháp điều trị khá triệt để có tỷ lệ tái phát thấp nhất.

Ngoài ra, hiện nay người ta còn áp dụng phương pháp làm lạnh với nitơ lỏng - 900C để làm nghẹt lòng tĩnh mạch qua một ống thông trong lòng tĩnh mạch. Tuy nhiên, phương pháp này cho tỷ lệ tái phát khá cao đến 30% các trường hợp.

Chích xơ, có nghĩa là làm tắc các tĩnh mạch bị giãn bằng hóa chất. Các chất gây xơ, hiện nay tốt nhất là chất Mousse có pha với không khí tạo thành một hỗn hợp có bọt sẽ làm tổn thương lớp nội mạch, gây ra sự co thắt của tĩnh mạch, tạo ra huyết khối cùng phản ứng viêm, dẫn tới hẹp lòng tĩnh mạch, sợi hoá và tắc nghẽn tĩnh mạch. Phương pháp thực hiện rất đơn giản, bệnh nhân có thể ra về ngay sau khi chích xơ và hầu như không có biến chứng trầm trọng nào.

Tại các nước Âu Mỹ, phương pháp này đang được áp dụng rộng rãi tại cả các phòng mạch và phòng khám đa khoa, dưới sự hướng dẫn của siêu âm Doppler và thực hiện bởi các bác sĩ chuyên về tĩnh mạch. Hiện nay, ở Việt Nam, phương pháp này cũng đang được sử dụng tại một số bệnh viện có chuyên khoa về mạch máu.

Chích xơ cho hiệu quả làm tắc tĩnh mạch bị giãn khá cao lên đến trên 80% ngay sau khi chích. Tuy nhiên, đi kèm với thời gian, một số tĩnh mạch sẽ bị thông trở lại. Do đó, nó chỉ áp dụng cho một số trường hợp có chỉ định cụ thể và không thể thay thế vị trí hàng đầu của các phương pháp điều trị bằng phẫu thuật. 

PGS.TS.BS Nguyễn Hoài Nam (giảng viên cao cấp Đại học Y Dược TPHCM, Chủ tịch Hội Tĩnh mạch học TPHCM)

Theo Đời sống
back to top