Hãy là những người học thông thái
Tại ngày Hội Tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp 2021, nhiều câu hỏi liên quan đến những ngành “hot”, đang thu hút thí sinh hiện nay, liệu sau này có bão hòa không, có nên theo học hay không? Cụ thể, đối với ngành công nghệ thông tin, bây giờ đang “nóng”, nhưng sau này, khoảng 5 - 10 năm nữa, có thể sẽ “nguội” và sẽ khó xin được việc làm?
Trả lời băn khoăn của thí sinh liên quan đến vấn đề này, TS Nguyễn Đào Tùng, Phó Giám đốc Học viện Tài chính chia sẻ, những lo lắng của thí sinh về việc những ngành “hot” rồi sẽ bão hòa là có cơ sở. Bởi nếu cùng một lúc nhiều trường cùng mở ngành công nghệ thông tin, nhiều người cùng theo đuổi ngành này thì sẽ có lúc có khả năng bị bão hòa nhân lực.
Tuy nhiên, trong thời đại 4.0, ngành công nghệ thông tin luôn cần thiết. Vấn đề là chất lượng đầu ra thế nào. Trong hoàn cảnh cạnh tranh khốc liệt, thì người giỏi sẽ trụ lại được, còn người yếu sẽ tất yếu bị đào thải. Hoặc với những người chỉ học vài chứng chỉ về công nghệ thông tin sẽ không thể cạnh tranh được.
Từ phân tích đó, ông Tùng lưu ý các thí sinh trong việc chọn trường, cơ sở đào tạo để theo học. Hãy là “người học thông thái”, phải tìm hiểu kỹ thông tin mà trường, ngành muốn theo học để tránh việc vào học được một thời gian mới phát hiện ra, ngành mình học, chẳng hạn như công nghệ thông tin, nhưng lại không phải, chỉ là thứ “na ná. Đặc biệt, là đừng nhất định đi học chỉ để lấy một cái bằng có tên gọi như vậy.
“Các em phải là người thông thái nhất, chọn đúng trường, đúng ngành sở trường của mình, chứ không phải chỉ vào học để lấy bằng tên công nghệ thông tin, cần phải bỏ tư duy đó ngay. Đặc biệt, cần phải tìm hiểu kỹ thông tin. Tôi không muốn nói tên cụ thể trường, nhưng các em phải tự tìm hiểu. Thông tin trên mạng hiện giờ rất nhiều. Tuy nhiên, những trường nào nói rất hay, nhưng mập mờ, không cụ thể, các em phải đặt câu hỏi lớn”, ông Tùng nói.
Bổ sung thêm ý kiến của TS Nguyễn Đào Tùng, TS Nguyễn Thị Cúc Phương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hà Nội nhấn mạnh tới vai trò của ngoại ngữ trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.
Bà Phương cho biết, đã nói tới 4.0 (sau này có thể 5.0, 6.0) có nghĩa là tương lai sẽ đi tới một cuộc sống ngày càng hiện đại hơn và vai trò của công nghệ thông tin ngày càng quan trọng hơn. Như vậy, cơ hội nghề nghiệp không thiếu. Tuy nhiên, muốn hội nhập quốc tế và muốn tiếp thu tri thức thật nhanh thì các em phải trang bị cho mình ngoại ngữ thật tốt, trong đó đặc biệt là tiếng Anh.
Ngành “hot” đi liền cạnh tranh lớn
 |
| Tư vấn tuyển sinh tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Ảnh: Mai Loan. |
PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Hiệu trưởng Trường Đai học Bách khoa Hà Nội cho biết, những ngành “hot” đều có độ cạnh tranh cao, trong đó có những tiến bộ về công nghệ và nhiều biến động, cho nên, không phải cứ “hot” là sau này sẽ dễ xin việc.
Cụ thể, các ngành công nghệ thông tin và tự động hóa, công nghệ ô tô vẫn là những ngành cần cho nhiều mặt trong đời sống, có vị trí quan trọng trong cơ cấu ngành nghề trong những năm tới. Nhưng lại là ngành nhiều thách thức.
Học những ngành này, sinh viên không chỉ gói gọn việc học hành trong 4 - 5 năm học ở trường đại học mà sẽ học trong suốt cuộc đời của mình, ít nhất sau 1 - 2 năm là phải bổ sung, cập nhật kiến thức kỹ năng để không lạc hậu.
Ngoài ra, những ngành “hot” còn khó ở việc cạnh tranh cao để vào được trường. Chẳng hạn như đối với ngành công nghệ thông tin.
PGS.TS Nguyễn Phong Điền cho hay, theo dự báo, trong vòng 5 năm cần tới 1 triệu nhân lực công nghệ thông tin cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Công nghệ thông tin đã len lỏi vào mọi thứ trong cuộc sống của chúng ta và được xem là giải pháp căn bản. Thời gian gần đây việc chuyển đổi số được nhắc đến nhiều, công nghệ thông tin thực sự là một lĩnh vực hot.
Tuy nhiên, để vào được ngành này rất khó. “Riêng đối với ngành Khoa học máy tính thì năm ngoái, nếu như các em ra khỏi phòng thi mà chắc chắn 3 môn đều 10 thì hẵng nghĩ đến trúng tuyển. Do đó, thí sinh cần cân bằng giữa mong muốn và năng lực thực sự của bản thân”, ông Điền nói.
Theo ông Điền, thí sinh có thể quan tâm tới những ngành có độ “hot” vừa phải như luyện kim, kỹ thuật môi trường, hệ thống nhiệt lạnh. Thí sinh cần thay đổi suy nghĩ, muốn có việc làm tốt, không nên nhìn chỉ chú trọng vào những ngành “hot”.
Một thí sinh tại Trường THPT Quảng Oai, huyện Ba Vì, Hà Nội đặt câu hỏi, em muốn theo học ngành Công nghệ sinh học nhưng lại nghe nói tỉ lệ thất nghiệp cao, nhiều anh chị ra trường phải làm trái ngành. Em băn khoăn không biết có nên tiếp tục theo đuổi ngành này không? Trả lời học sinh này, TS Nguyễn Thanh Bình, Trưởng Phòng Chính trị và Công tác sinh viên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đai học Quốc gia Hà Nội khẳng định, ngành Công nghệ sinh học hiện tại và nhiều năm sau vẫn “hot” vì nó liên quan đến nhiều lĩnh vực trong đời sống. Tuy nhiên, học ngành nào cũng vậy, quan trọng là ở người học. Nếu sau khi tốt nghiệp, người học có đầy đủ kỹ năng, có chuyên môn, có ngoại ngữ thì không lo thất nghiệp. Còn ai đó nói ngành này, ngành kia thất nghiệp thì cần phải kiểm chứng xem lại bản thân mình.
