Chiếc máy bay quân sự Boeing C-40A chở các nhà lập pháp Mỹ đã hạ cánh xuống Đài Bắc vào khoảng 6 giờ chiều theo giờ địa phương. Máy bay sau đó đã cất cánh đi Okinawa.
Bộ Ngoại giao Đài Loan xác nhận chuyến thăm, và cho biết chuyến đi do Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan và cơ quan được coi là đại sứ quán Hoa Kỳ tại Đài Bắc, thu xếp. Thành viên trong đoàn và hành trình chuyến thăm hiện chưa được tiết lộ.
Mối quan hệ giữa Đài Bắc và Bắc Kinh đang ở mức tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Được đánh dấu bằng những lời lẽ hùng hồn và cách áp đặt quân sự.
Tháng trước, quân đội Trung Quốc đã cử một số lượng máy bay chiến đấu kỷ lục vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan - khu vực xung quanh hòn đảo mà Đài Bắc cho biết họ sẽ đáp trả bất kỳ cuộc xâm nhập nào.
Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Trung Quốc lên án Mỹ “can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc”, và yêu cầu Mỹ nên dừng “các hành động khiêu khích” có thể làm leo thang căng thẳng trên eo biển Đài Loan.
“Mỹ nên kiềm chế để không gửi tín hiệu sai cho các lực lượng Đài Loan độc lập” - tuyên bố viết - “PLA sẽ luôn cảnh giác cao độ và áp dụng mọi biện pháp cần thiết để kiên quyết đập tan mọi sự can thiệp của các lực lượng nước ngoài và âm mưu ly khai”.
Bắc Kinh luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời của mình - dù hai bên đã quản lý riêng biệt trong hơn bảy thập kỷ.
Hôm 9/11, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết Trung Quốc đã sẵn sàng quản lý những khác biệt với Mỹ, và “tăng cường trao đổi và hợp tác trên diện rộng” - theo một tuyên bố được công bố trên trang web của Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ. Diễn ra trước cuộc gặp trực tuyến của Tổng thống Mỹ Joe Biden với ông Tập có thể được tổ chức vào đầu tuần tới.
Chuyến thăm của phái đoàn Hoa Kỳ tới Đài Loan diễn ra khi Trung Quốc tiến hành cuộc “tuần tra sẵn sàng chiến đấu” gần eo biển Đài Loan.
Các cuộc tập trận được phía Trung Quốc khẳng định là tiến hành để cải thiện hơn nữa khả năng tác chiến chung của nhiều quân chủng.
Theo Đại tá Shi Yi – một phát ngôn viên trong Quân đội Nhân dân Trung Quốc: “Cuộc tập trận này nhằm vào các động thái sai lầm của một quốc gia nào đó về vấn đề Đài Loan và các hoạt động ly khai của Đài Loan, đây được coi là một biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền của đất nước”.
Trong một thông cáo báo chí được phát đi vào tối 9/11, Bộ Quốc phòng Đài Loan báo cáo rằng 6 máy bay chiến đấu của Trung Quốc đã tiến vào ADIZ phía tây nam của hòn đảo này.
Khi được hỏi về chuyến đi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price nói với các phóng viên, "Việc xác nhận các phái đoàn quốc hội hoặc nói chuyện với họ không phải là thông lệ của chúng tôi".
Đây không phải là lần đầu tiên một phái đoàn gồm các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ bay đến Đài Loan.
Vào tháng 6, một phái đoàn Mỹ, bao gồm Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth, đã đáp xuống hòn đảo này bằng chuyên cơ vận tải C-17 Globemaster III của Không quân Hoa Kỳ, để thông báo việc tặng 750.000 liều vắc-xin Covid-19.
Trước đó, các quan chức và chính trị gia Hoa Kỳ đã bay đến Đài Loan trên chiếc C-40, một phiên bản quân sự của máy bay thương mại Boeing 737.
Người phụ trách báo chí của Lầu Năm Góc, John Kirby nói với các phóng viên, chuyến thăm do một phái đoàn quốc hội Hoa Kỳ thực hiện và việc họ đi trên một chiếc máy bay quân sự là “không có gì lạ”.
“Các chuyến thăm của phái đoàn Quốc hội tới Đài Loan là khá thường xuyên” - Kirby nói. Và nói thêm rằng chuyến đi “phù hợp với các nghĩa vụ của chúng tôi theo Đạo luật Quan hệ với Đài Loan, được nhiều chính quyền, cả Dân chủ và Cộng hòa ủng hộ, củng cố yêu cầu của chúng tôi trong việc giúp đỡ Đài Loan tự vệ”.
Mỹ cũng duy trì quan hệ quân sự với hòn đảo này, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết tổng cộng 618 nhân viên Hoa Kỳ đã đến thăm Đài Loan theo các chương trình trao đổi quân sự từ tháng 9/2019 đến tháng 8/2021.
Mỹ tại hòn đảo này
Trong báo cáo quốc phòng được công bố hai năm một lần, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết các chương trình trao đổi nhằm mục đích thúc đẩy an ninh quốc gia, chiến lược quốc phòng và các hoạt động quân sự của Đài Loan. Đồng thời cho rằng điều cần thiết là phải tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ.
Theo báo cáo, 542 quân nhân Đài Loan cũng đã thăm Mỹ trong 175 chương trình trao đổi quân sự trong cùng thời gian.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn là nhà lãnh đạo Đài Loan đầu tiên sau 4 thập kỷ xác nhận sự hiện diện của các huấn luyện viên quân sự Mỹ ở Đài Loan, mặc dù bà không nói rõ số lượng.
