Trước đó, ngày 05/10/2019, bệnh nhi (nam) 03 tháng tuổi từ Trung tâm y tế huyện Tân Sơn được chuyển đến Bệnh viện đa khoa Phú Thọ trong tình trạng khó thở, suy hô hấp nặng, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, ý thức lơ mơ, da vàng xạm toàn thân, niêm mạc nhợt, tiểu màu đỏ sậm, rốn lồi thoát vị, bụng trướng, gan to.
Người nhà cho biết, trẻ sinh thường nặng 3,5kg. Thấy trẻ thỉnh thoảng bị tiêu chảy, phân có bọt và đỏ xung quanh hậu môn, gia đình đã cho trẻ uống và đắp thuốc Nam. Trước khi vào viện 3 ngày trẻ sốt, ho có đờm, khó thở khò khè. Gia đình mua thuốc Nam của thầy lang nấu cho mẹ và con uống, nhưng tình trạng bệnh ngày càng nặng.
Kết quả chẩn đoán: Suy hô hấp độ III – viêm phổi nặng/chưa loại trừ ngộ độc thuốc Nam. Các biện pháp hồi sức tích cực được thực hiện: Thở máy, hồi sức tuần hoàn, đặt monitor theo dõi…. nhưng trẻ không đáp ứng, huyết áp tụt và đi vào tình trạng shock. Các biện pháp hồi sức nâng cao được thực hiện: Thở máy qua nội khí quản, dùng thuốc trợ tim mạch để duy trì huyết áp, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm ...Sau 6 giờ hồi sức tích cực, tình trạng trẻ vẫn rất nguy kịch và có xu hướng nặng dần lên. Bệnh nhi đi vào tình trạng sốc nhiểm khuẩn –ARSD – suy đa tạng, vô niệu do nhiễm khuẩn nặng kết hợp với ngộ độc thuốc Nam..
Bệnh nhi được tiến hành siêu lọc máu liên tục để nhằm loại bỏ các độc tố, các chất trung gian gây viêm, điều chỉnh rối loạn toan kiềm, cân bằng nước và điện giải, duy trì các biện hồi sức tuần hoàn và hô hấp.
Sau 12 giờ hồi sức tích cực và siêu lọc máu, bệnh nhi bắt đầu đáp ứng với các biện pháp điều trị: Đã có nước tiểu trở lại, huyết động ổn định hơn, tình trạng toan hóa máu bắt đầu cải thiện. Sau 6 ngày điều trị hồi sức tích cực, chăm sóc toàn diện, bệnh nhi ổn định và phục hồi dần, được ra viện sau 24 ngày.
Với hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện, trẻ rất dễ mắc bệnh và tiến triển rất nhanh thành tình trạng nặng nề gây nguy hiểm đến tính mạng. Gia đình tuyệt đối không được chủ quan tự ý mua và dùng thuốc, đặc biệt là những loại thuốc Nam không rõ thành phần, nguồn gốc và những mẹo dân gian được truyền miệng vì có thể gây suy gan, suy thận cho trẻ. Khi trẻ có dấu hiệu bất thường nên đưa đến cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị hiện đại và những bác sĩ giàu kinh nghiệm để được thăm khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
ThS Cao Việt Hưng (Trưởng khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ)
