Chủ quan dẫn tới 2 lần mổ mất toàn bộ tuyến mang tai
Bệnh nhân Tạ Quang S. (nam 42 tuổi, Quảng Ninh) phát hiện bệnh 6 tháng nay. Lúc đầu nổi cục vùng tuyến mang tai, kích thước nhỏ, di động, thỉnh thoảng đau vùng tai mơ hồ, bệnh nhân không khám và điều trị. Cách đây hơn 1,5 tháng, u to nhanh, đau tai, lan lên đầu, bệnh nhân vào Bệnh viện tỉnh Quảng Ninh, chẩn đoán ung thư tuyến mang tai và đã được xử trí lấy u.
Sau mổ bệnh nhân không hết đau, u to nhanh, cứng, chắc, không di động, mắt nhắm không kín hết, cơn đau lan lên đầu. Bệnh nhân quyết định lên Bệnh viện K để điều trị. Bệnh nhân được chỉ định thực hiện cắt rộng rãi u + vét hạch cổ phải + tạo hình bằng vạt cơ ngực lớn.
ThS.BSCK II Nguyễn Quốc Dũng, Khoa Phẫu thuật đầu cổ, Bệnh viện K cho biết, đây là ca mổ khó, thời gian mổ kéo dài (hơn 5 giờ), nhiều nguy cơ, tai biến sau mổ. Vì u lớn, mổ lại, dính, xâm lấn mạch máu, tổ chức xung quanh (động mạch cảnh, tĩnh mạch cảnh, thành bên họng, dính nhiều vào tổ chức xung quanh, nền sọ). Hơn nữa, khối u thuộc thể kém biệt hoá, khi mổ sẽ chảy máu nhiều khó kiểm soát.
Khuyết hổng sau mổ lớn, phải đưa vạt lớn (vạt cơ ngực lớn, mới đủ che lấp được khuyết hổng). Sau mổ bệnh nhân phải đối mặt với nhiều nguy cơ như chảy máu, nhiễm trùng, khó thở (có thể phải mở khí quản), hoại tử vạt…
Sau mổ bệnh nhân được chăm sóc vết mổ, kháng sinh, giảm đau, theo dõi sát (toàn trạng, chảy máu, nhiễm trùng, sốt, đau, tình trạng sống của vạt…). Bệnh nhân được chăm sóc tại khoa 2 tuần, ca mổ thành công, diện cắt không còn tế bào ung thư, cơ ngực lớn che phủ khuyết hổng sống tốt (vạt hồng). Bệnh nhân sẽ được chuyển điều trị bổ trợ xạ sau mổ. Theo dõi khám định kỳ, 3 tháng, 6 tháng/lần. Phát hiện tái phát, di căn để xử lý kịp thời.
ThS.BSCKII Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, trong mổ tuyến mang tai, đặc biệt là khi u chưa xâm lấn dây thần kinh số VII thì yêu cầu bắt buộc là phải bảo tồn các nhánh của dây thần kinh, đây cũng là một yêu cầu khó với các phẫu thuật viên chưa có kinh nghiệm mổ tuyến mang tai. Với bệnh nhân này vì do u xâm lấn toàn bộ dây thần kinh số VII, gây mắt nhắm không kín, mồm méo nên không thể bảo tồn được. Sau mổ, bệnh nhân sẽ phải chăm sóc mắt bên u rất tốt bằng nhỏ nước muối 0,9% hằng ngày, vì nếu không nhỏ nước mắt sẽ gây viêm loét giác mạc, gây hỏng mắt.
Dấu hiệu, triệu chứng nhận biết
Theo ThS.BSCKII Nguyễn Quốc Dũng, tuyến mang tai là một trong số các tuyến nước bọt chính của cơ thể, nằm ở vùng trước dưới của ống tai ngoài, liên quan mật thiết với nhiều cấu trúc quan trọng đặc biệt là dây thần kinh mặt (dây VII), tĩnh mạch cảnh ngoài và các nhánh tận của động mạch cảnh ngoài.
Ung thư tuyến nước bọt nói chung chiếm từ 3 - 4% các khối u vùng đầu cổ, trong đó khối u tuyến mang tai chiếm 80%. Mặt khác, ung thư tuyến mang tai chiếm 20% tổng số u tuyến nước bọt mang tai.
Triệu chứng chính của ung thư tuyến mang tai là xuất hiện khối vùng mang tai: Có cục hoặc sưng trong miệng, má, hàm hoặc cổ; Đau ở miệng, má, hàm, tai hoặc cổ mà không đỡ; Có khác biệt giữa kích thước hoặc hình dạng của bên trái và bên phải của khuôn mặt hoặc cổ trước khi có khối u; Tê ở một phần khuôn mặt; Có yếu các cơ ở một bên mặt; Khó mở miệng rộng hơn; Có dịch bất thường chảy ra từ tai; Khó nuốt...
Một số các dấu hiệu và triệu chứng trên cũng có thể được gây ra bởi các khối u tuyến nước bọt lành tính (không phải ung thư) hoặc do các nguyên nhân khác. Tuy nhiên, nếu có bất kỳ vấn đề nào trong số này, điều quan trọng người bệnh phải gặp bác sĩ sớm nhất có thể để tìm và điều trị sớm sẽ bảo tồn được khuôn mặt.
Khi u gây liệt mặt là dấu hiệu của tổn thương ác tính xâm lấn vào dây thần kinh mặt và bệnh thường ở giai đoạn muộn.
U tuyến mang tai đa phần lành tính, khoảng 20% chuyển dạng ác tính, nhưng không nên chủ quan bởi nó ảnh hưởng đến nhiều cấu trúc quan trọng của cơ thể. Phát hiện và điều trị sớm mang lại cuộc sống tốt cho người bệnh.
