Bài Tứ quân bổ khí kiện tỳ, dưỡng tinh tủy: Thịt gà mái vàng 1kg, nhân sâm 12g, bạch truật 12g, phục linh 12g, chích thảo 6g, hoàng kỳ 16g, đại táo 20g, sinh khương 12g, liên nhục 12g. Thịt gà tác dụng bổ hư, trợ dương, dưỡng tinh tủy… Món này trị chứng dương hư rất tốt; trị tay chân lạnh, ho thở đàm nhiều, ra nhiều mồ hôi sợ lạnh, tỳ hư bụng lạnh tiết tả, đi cầu sống phân, sắc diện nhợt nhạt, các chứng liên quan đến khí hư dùng đều tốt.
Bài Quy tỳ tác dụng kiện tỳ dưỡng tâm ích khí bổ huyết: Thịt gà ác 1 con làm sạch, nhân sâm 12g, bạch truật 12g, phục linh 12g, đương quy 12g, táo nhân 16g, viễn chí 6g, đại táo 3 quả, hoàng kỳ 12g, mộc hương 6g, sinh khương 3 lát, long nhãn 12g, chích thảo 4g. Gà ác bổ khí huyết, ích can thận, dưỡng âm thoái nhiệt… Món này chữa chứng hư nhược ăn ngủ kém mệt mỏi, hay quên, chóng mặt huyết áp thấp, thiếu máu mạn tính, hay bị xuất huyết, phụ nữ hay bị rong kinh, rong huyết và các chứng liên quan đến huyết hư đều tốt.
Bài Lục vị tư âm bổ thận: Cật lợn 1 cái, thục địa 30g, hoài sơn 20g, sơn thù 14g, trạch tả 12g, phục linh 12g, đan bì 12g, đương quy 14g, đỗ trọng12g. Thận heo vị mặn, tính mát, tác dụng bổ hư, dưỡng khí huyết, lợi bàng quang, chữa đau lưng mỏi gối, ù tai, băng lậu. Món này trị chứng âm hư đau lưng mỏi gối, váng đầu, chóng mặt ù tai, tiểu tiện vàng ít, người gầy nóng, ra nhiều mồ hôi, nóng bứt dứt khó ngủ, miệng khô đắng, đại tiện táo khó và các chứng liên quan đến thận âm hư đều dùng tốt.
Bài Hữu quy hoàn tác dụng ôn bổ thận dương: Thịt dê 100g, thục địa 30g, hoài sơn 20g, sơn thù 16g, bạch linh 12g, nhục quế 6g, trạch tả 12g, đan bì 12g, câu kỷ 12g, đỗ trọng 14g, khiếm thực 12g, gừng nướng 12g. Thịt dê tính ấm, tác dụng bổ dương, ích khí, ấm trung tiêu, khai vị, yên được tâm thận, thêm khí lực… Món này chữa chứng tâm dương hư (biểu hiện hay sợ lạnh, hay hồi hộp); can dương hư (biểu hiện tính tình u ất rầu rĩ không vui); tỳ dương hư (biểu hiện hay lạnh bụng, đi tiêu lỏng); phế dương hư (biểu hiện ho thở đàm nhiều); lưng gối yếu mỏi, chân không ấm, sinh lý yếu đều dùng hiệu quả.
Lương y Phan Thị Thạnh (Hội Đông y Vũng Tàu)
