U xơ tuyến tiền liệt tuy đa phần là lành tính nhưng cũng có thể gây nhiều các biến chứng, trong đó có nhiễm trùng đường tiết niệu (người bệnh đi tiểu không hết, có sự tắc đọng nước tiểu và vi khuẩn trong bàng quang làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu) và bí đái cấp tính. Khi lâm vào tình trạng này người bệnh thường rất khó chịu vì không đi tiểu được, bụng dưới căng trướng khó chịu, nước tiểu có thể dầm dề, ri rỉ mà người bệnh không khống chế được, có thể gây hiện tượng đái dầm ban đêm, đái ra máu... Nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nhiễm trùng được tiết niệu và suy thận nhanh chóng... Để điều trị, Đông y có một số bài thuốc sau:
Bệnh ở giai đoạn đầu: Dùng hai bài thuốc kết hợp giữa bổ thận và bổ khí sau:
Bổ thận kết hợp lợi tiểu, tiêu u: Thục địa 40g, hoài sơn, đào nhân, tô mộc, xa tiền, sơn thù mỗi thứ 20g; Đan bì, trạch tả, đan sâm, xích thược mỗi thứ 10g, bạch linh 15g; tỳ giải, mộc thông mỗi thứ 30g, đại táo 2 quả, sinh khương 3 lát. Bài thuốc này có tác dụng bổ thận, thông tiểu tiện và tiêu u. Dùng chữa u xơ tiền liệt tuyến giai đoạn đầu.
Bổ khí kết hợp lợi tiểu, tiêu u: Đẳng sâm, tỳ giải, mộc thông, xuyên quy, bạch truật mỗi thứ 30g, hoàng kỳ 40g, xích linh, xa tiền, tam lăng, nga truật, đào nhân, tô mộc mỗi thứ 20g, xích thược, đan sâm mỗi thứ 10g, đại táo 2 quả, sinh khương 3 lát. Bài thuốc này có tác dụng bổ khí, thông tiểu tiện và tiêu u, dùng chữa u xơ tiền liệt tuyến giai đoạn đầu.
Hai bài này uống theo phương pháp cách phục, nghĩa là hôm nay uống bài bổ thận ngày mai uống bài bổ khí, uống khi nào khỏi bệnh thì thôi. Lưu ý, trong thời gian uống thuốc không quan hệ tình dục.
Bệnh ở giai đoạn cuối: Thục địa, đẳng sâm, hoàng kỳ, đào nhân, mộc thông, tô mộc, bạch truật, tỳ giải mỗi thứ 30g; Tạo giác thích, xích thược, hồng hoa, đan sâm, xuyên sơn giáp, huyền hồ sách, tam lăng, nga truật, xa tiền mỗi thứ 20g, đại táo 2 quả, sinh khương 3 lát. Bài thuốc này có tác dụng chữa u xơ tiền liệt tuyến giai đoạn cuối (bí đái), phương pháp điều trị cũng như giai đoạn đầu nhưng phải dùng thêm các vị tiêu u mạnh và số lượng tăng. Hằng ngày uống thêm râu ngô 100g, bông mã đề 100g. Sắc đặc, mỗi lần uống một bát thay nước uống.
TTƯT.BS Quách Tuấn Vinh (nguyên Chủ nhiệm Quân y Tổng cục Chính trị)
