Tinh dịch có nhiều bạch cầu (máu), tinh trùng ít và chết nhiều là một trong những thể bệnh vô sinh. Y học cổ truyền có cách chữa độc đáo phối hợp hai bài thuốc Long đởm tả can thang phối hợp với Tỳ giải thẩm thấp thang gia giảm để chữa trị có hiệu quả.
Nhìn chung phải lấy ích thận bổ tinh làm nguyên tắc trị liệu cơ bản, chú ý điều lý thận âm, thận dương; bổ sung thận tinh, thận khí và sơ thông tinh đạo. Đối với tình trạng tinh dịch nhiễm máu, y học cổ truyền đưa vào thể thấp nhiệt hạ chú và đưa ra pháp trị: thanh lợi thấp nhiệt, tiêu thũng giải độc.
Biểu hiện của bệnh: Tinh dịch có nhiều bạch cầu, tinh trùng ít và chết nhiều, tinh dịch không hóa lỏng được, dương cương mà không xuất tinh được, kèm theo sau khi động phòng, tinh hoàn và vùng gần xương cụt trướng tức, tiểu tiện đỏ, nóng và đau dương vật hoặc âm nang nề ngứa hoạc bạch trọc, lưng đau gối mỏi, hai chân nặng nề, mệt mỏi vô lực, đầu nặng, tâm phiền miệng khát, thích uống nước lạnh, đại tiện khó, lưỡi đỏ rêu vàng dính.
Phương dược: Long đởm thảo 10g, hoàng bá 10g, thông thảo 10g, hoàng cầm 10g, chi tử 10g, đan bì 10g, trạch tả 10g, bạch linh 10g, đương quy 10g, tỳ giải 20g, xa tiền tử 20g, ý dĩ 20g, sinh địa 20g, sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Long đờm thảo, tỳ giải, hoàng bá, xa tiền tử, hoạt thạch và thông thảo lợi thấp nhiệt. Hoàng cầm, chi tử và mẫu đơn bì thanh tả can đởm và nhiệt ở huyết phận. Ý dĩ, trạch tả và bạch lịch kiện tỳ lợi thấp. Đương quy và sinh địa tư dưỡng âm huyết.
Nếu tinh dịch có bạch cầu gia thêm thổ phục linh, bồ công anh và kim ngân hoa để thanh nhiệt giải độc. Tinh trùng yếu gia sơn tra, đan sâm và thương truật để lợi thấp hóa trọc. Nếu huyết tinh gia đại tiểu kế, hạn liên thỏa và bạch mao căn để thanh nhiệt lương huyết chỉ huyết. Nếu kiêm thận khí suy nhược gia thỏ ty tử và phúc bồn tử để bổ thận cố sáp. Nếu đại tiện khó gia thêm chỉ xác để thông đại tiện đào trệ.
Đối với bệnh lý vô sinh nam, Đông y cũng có một bề dày kinh nghiệm chẩn trị dựa trên một hệ thống cơ sở lý luận chặt chẽ và vững chắc. Thực tế hiện nay, ở nhiều nước, người ta đã và đang không ngừng nghiên cứu sử dụng biện pháp của Đông y để trị liệu chứng vô sinh.
BS Khánh Hoàng (Hội Đông y Việt Nam)
